In Vlaanderen is slechts 15% van de burgemeesters een vrouw. Daarmee maakt de helft van de bevolking nog steeds maar een fractie van de macht uit. In de schepencolleges en de gemeenteraden nemen vrouwen iets meer dan een derde van de zitjes in. Een eeuw nadat vrouwen zich voor de eerste keer politiek verkiesbaar konden stellen is er van genderpariteit dus nog steeds geen sprake.

In 1921 konden vrouwen zich voor de eerste keer kandidaat stellen voor de gemeenteraad, de provincieraad en een ambt als schepen of burgemeester opnemen, mits toestemming van hun echtgenoot. Tijdens de lokale verkiezingen in dat jaar werden in heel het land 196 vrouwelijke gemeenteraadsleden verkozen, van wie er 13 tot schepen en 6 tot burgemeester werden benoemd. Vrouwelijke verkozenen vertegenwoordigden slechts 1 procent van het aantal raadsleden.

Nieuwe cijfers

Een eeuw later staan we gelukkig veel verder, al blijkt een evenwicht van vrouwen en mannen in de lokale politiek nog steeds veraf. Bovendien geldt: hoe hoger het machtsniveau, hoe minder vrouwen.

Recente cijfers* tonen aan dat vrouwen slechts 15% van de Vlaamse burgemeesters een vrouw is: van de 300 burgemeesters in Vlaanderen zijn er 256 een man en 44 een vrouw.

De schepencolleges (inclusief voorzitter van Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst) zijn iets evenwichtiger samengesteld: hier bezetten vrouwen iets meer dan een derde (37%) van de zetels.

In de gemeenteraden maken vrouwen 39% van de aanwezigen uit.

Deze cijfers stroken met de analyse die zij-kant maakte naar aanloop van de lokale verkiezingen van 14 oktober 2018. Ondanks het feit dat kieslijsten voor de helft uit vrouwen moeten bestaan, stellen we vast dat vrouwen nog steeds moeite hebben om door te breken naar de hoogste plaatsen in de lokale politiek. Dit heeft veel te maken met de lijstvorming: de meeste partijen geraakten bij de lokale verkiezingen van 14 oktober niet aan een derde vrouwelijke lijsttrekkers.

Bovendien speelt de invloed van het old boys network bij de verdeling van de mandaten nog altijd een grote rol. Daarom hebben we vrouwelijke politieke rolmodellen én genderbewuste mannen een voorbeeldfunctie om een einde te maken aan de glazen plafonds en sticky floors.

 #StemVrouw

zij-kant pleit voor verplichte pariteit binnen schepencolleges, deputaties en andere uitvoerende organen. Het is maar logisch dat deze een weerspiegeling vormen van de maatschappij en dus voor de helft uit vrouwen bestaan.

*Opgevraagd door Vlaams parlementslid Kurt De Loor aan minister Somers op 3 november 2020.