zij-kant kijkt uit naar het nieuwe Actieplan Diversiteit 2012-2013 van de VRT. De zender zal de komende jaren sterker inzetten op diversiteit binnen haar televisienetten. Waar de VRT vroeger vrijblijvend naar 33% vrouwen en 5% nieuwe Vlamingen op de buis streefde, lijkt het nu menens te worden.

Bovenstaande doelstelling stond al in het Diversiteitsplan 2011-2012, maar was toen dus nog vrijblijvend. De verwachte resultaten werden nooit gehaald, zoals een onderzoek naar de aanwezigheid van vrouwen in televisiejournaals gevoerd door de Universiteit Antwerpen en de K.U. Leuven dit voorjaar nog pijnlijk duidelijk maakte. Daaruit bleek dat slechts 22% van de spreektijd in de VRT- en VTM-journaals in 2011 naar vrouwen ging. De VRT scoorde zelfs slechter dan VTM, dat geen diversiteitsplan kent. Werk aan de winkel dus.

Programmamakers zullen vanaf 2012 door de VRT aangesproken worden als ze de streefcijfers niet halen. Terwijl quizzen als Blokken en de Canvascrack al actief naar een fifty-fifty verhouding tussen vrouwelijke en mannelijke kandidaten streven, zullen meer serieuze programma’s als Terzake en De Vrije Markt een stevige inhaalbeweging moeten maken. In Terzake is slechts 17% van de sprekers een vrouw,  in De Vrije Markt is dit amper 5%. Het nieuwsmagazine Karrewiet op Ketnet bewijst nochtans dat het anders kan: vrouwen maken 42% van de sprekers uit. Waarom slaagt een kinderprogramma wel, waar een programma voor volwassenen dit niet kan?

Positieve actie blijft nodig

Deze cijfers tonen dat onze samenleving nog een aardige weg af te leggen heeft naar een evenwichtige vertegenwoordiging van vrouwen en mannen. zij-kant blijft er bij dat quota en andere vormen van positieve actie nodig zijn. Ze moeten het onevenwicht tussen vrouwen en mannen herstellen, of dit nu in de politiek, het bedrijfsleven of de media bestaat. De quotawetten voor kieslijsten zorgen er voor dat vrouwen en mannen eindelijk met gelijke kansen een politieke loopbaan starten. De eis om een derde vrouwen in de Raden van Bestuur van beursgenoteerde bedrijven en overheidsinstellingen op te nemen, zorgt op termijn voor een betere afspiegeling van onze samenleving in deze organisaties. Iedereen wordt hier beter van.

Men begint dan al gauw over de deskundigheid van de vrouwen in kwestie te discussiëren. Ook de makers van Terzake zeggen moeilijker vrouwelijke experts te vinden. Al stelt hoofdredacteur TV Dagnieuws Wim Willems zich de vraag of ze wel de juiste experts kennen en of hun databank nog goed genoeg is. Feit is dat vrouwen tegenwoordig een hoger opleidingsniveau dan mannen hebben. In de leeftijdscategorie tot 34 jaar zijn zelfs 49% van de vrouwen hoger opgeleid, tegenover slechts 38% van de mannen. Een gebrek aan vrouwelijke experts? Wij denken het niet.

Enkele suggesties door zij-kant

De VRT lanceert haar nieuwe actieplan de volgende weken. zij-kant wil nog enkele suggesties meegeven:

• Breid de bestaande talentenbanken gericht uit en hou ze up to date.
• Verlaag de drempels voor het gebruik van de expertendatabank. Op dit ogenblik kunnen enkel journalisten de ingeschreven experts bereiken. Het zou interessant zijn als organisaties uit het middenveld voor hun conferenties en lezingen ook een beroep kunnen doen op deze databank. Zo doen vrouwelijke experts meer en meer hun intrede bij het brede publiek en worden ze sneller uitgenodigd voor televisieprogramma’s.