Na de instorting van kledingfabriek Rana Plaza in Bangladesh weet iedereen dat er bloed aan veel van onze kleren kleeft. Deze ramp op 24 april 2013 was de grootste ooit in de kledingindustrie. 1.138 mensen kwamen om en meer dan 2.000 mensen raakten (zwaar)gewond. Tussen het puin vond men kleren terug die onder andere bestemd waren voor de Meir of de Nieuwstraat. Opgejut door de mondiale verontwaardiging die volgde op de ramp beloofden kledingmerken en –bedrijven meer oog te hebben voor de arbeidsomstandigheden van de textielarbeiders, voor het grootste deel vrouwen. Meer dan 190 kledingbedrijven ondertekenden ondertussen het Accord on Fire and Building Safety in Bangladesh voor veilige fabrieken. Ook kwam er meer aandacht voor de lage lonen in Bangladesh.
Mooie praatjes
Bijna twee jaar later is er echter nog niet veel veranderd. In de driedelige reeks ‘De slag om de klerewereld’ gaat de Nederlandse tv-maker Teun van der Keuken undercover als textielhandelaar. In de eerste aflevering blijkt alvast dat er van de mooie beloftes weinig in huis is gekomen. Volgens de Schone Kleren Campagne blijven de lonen in de kledingindustrie uiterst laag. Dit platform van vakbonden en ngo’s stelt dat werkweken van 70 uur geen uitzondering zijn in veel derdewereldlanden als Bangladesh, India, Cambodja en Sri Lanka. De vakbondsvrijheid wordt ingeperkt. Ook kinder- en dwangarbeid komen in de kledingindustrie voor. Daarnaast wordt veel gewerkt in informele circuits, zoals niet-gereglementeerd thuiswerk en productie in illegale ateliers.
Dubbele discriminatie
Het aandeel van vrouwelijke werknemers in de kledingindustrie blijft volgens de Schone Kleren Campagne zeer groot: zij vormen ongeveer 75 procent van de arbeidskrachten. Ze worden gediscrimineerd omdat ze het grootste aandeel vormen van de arbeidskrachten in een sector met de laagste lonen, langste werkdagen, met weinig perspectief op promotie of opleiding, in een precair statuut. Daarnaast worden ze ook gediscrimineerd ten opzichte van de mannen wat betreft hun loon en de toegang tot bepaalde functies. Alsof dat al niet genoeg is, zijn ze vaak ook het slachtoffer van seksueel geweld.
Fair Wear Foundation
Bel&Bo geeft alvast het goede voorbeeld door zich aan te sluiten bij de Fair Wear Foundation. Voor de Schone Kleren Campagne is de Fair Wear Foundation het meest vooruitstrevende en betrouwbare initiatief op het gebied van het verbeteren van arbeidsrechten in de kledingindustrie. Bedrijven, werkgevers en vakbonden werken samen aan het verbeteren van deze arbeidsomstandigheden. Fair Wear Foundation laat de fabrieken regelmatig controleren door lokale teams van specialisten. Daarnaast kunnen arbeiders zelf een klacht indienen. De Schone Kleren Campagne wijst er wel op dat het lidmaatschap van de Fair Wear Foundation daarom geen 100 procent propere kleren garandeert, het bewijst wel dat de aangesloten bedrijven serieuze inspanningen leveren. Naast Bel&Bo zijn slechts vier Belgische bedrijven lid van de Fair Wear Foundation: Mayerline, ACP, Stanley & Stella en The Cotton Group. JBC kondigde in oktober aan dat ze de procedure zullen opstarten.
Check je kleren
In deze tijden van soldengekte roept zij-kant de consumenten op om oog te hebben voor de herkomst van hun buit. Wie propere kleren koopt, boycot een systeem waarbij mensen- en vrouwenrechten ernstig geschonden worden. Op www.fairwear.org kan je zien welke bedrijven aangesloten zijn bij de Fair Wear Foundation.
De afleveringen van ‘De slag om de klerewereld’ kan je hier zien.