Nog zestig jaar zal het duren vooraleer gendergelijkheid een feit is in Europa. Dat zegt de net verschenen Gender Equality Index. De COVID-19-pandemie zou de vooruitgang zelfs nog verder kunnen vertragen.

België scoort net boven het Europese gemiddelde, maar gaat achteruit op het vlak van tijdsbesteding. Koken en voor de kinderen zorgen blijkt nog meer dan tien jaar geleden een vrouwenzaak.

Aan het huidige tempo zal het nog zestig jaar duren vooraleer volledige gendergelijkheid een feit is in Europa. Dat blijkt uit de jaarlijkse gendergelijkheidsindex van het European Institute for Gender Equality (EIGE). Elk jaar boekt Europa slechts een half punt vooruitgang, met een huidige score van 67,9 op 100. Koplopers blijven Zweden en Denemarken.

De uitbraak van het coronavirus dreigt de klok echter terug te draaien als het op gendergelijkheid aankomt. Zo hebben de veiligheidsmaatregelen een grote impact op sectoren waar veel vrouwen tewerkgesteld zijn, zoals de horeca, schoonmaak, contactberoepen, retail of toeristische sector, met inkomens- en zelfs jobverlies tot gevolg.

Ook opvallend: de digitale shift speelt mogelijk in het nadeel van vrouwen. Vrouwen lopen een hoger risico om vervangen te worden door robotten en zijn ondervertegenwoordigd in de ontwikkeling van software en onlineplatforms, technologische start-ups en technologische producten.

Daarnaast heeft de sluiting van scholen, opvang en kinderdagverblijven de zorgtaken doen toenemen, met een onevenredige impact op werkende moeders.

De lockdown, die in alle Europese lidstaten werd opgelegd, leidde bovendien tot een verhoogde melding van gevallen van partnergeweld. Ook cybergeweld tegen vrouwen piekt.

Vrouwen aan de macht?

De Europese landen scoren het slechtste op de vertegenwoordiging van vrouwen aan de top. Dit gaat zowel over politiek beleid, als over de beslissingsorganen in de media, de onderzoekswereld en de sport. Dat in dit meest ongelijke domein (score van 53,5 op 100) ook de grootste verbeteringen worden opgetekend, toont aan dat we van heel ver komen. Vooral de privésector boekte vooruitgang; dankzij quotaregelgevingen vervrouwelijken de raden van bestuur in heel wat landen.

Volgens EIGE is één van de grootste Europese obstakels in de strijd voor gendergelijkheid de segregatie in het onderwijs en op de arbeidsmarkt. In Europa is slechts 15% van de verpleeg-, vroed- en zorgkundigen een man, en hebben vrouwen slechts twee op de tien jobs in de ICT-sector.  En terwijl zorgjobs doorgaans lage lonen en deeltijdse contracten hanteren, is de ICT-sector booming business. Deze segregatie zorgt dan ook voor een loonkloof v/m.

En België?

België scoort 71,4 op 100 en is dus een matig goede leerling in de gendergelijkheidsindex. Wel boeken we een zeer trage vooruitgang: tegenover 2010 schoven we slechts 2,1 punten op. Net zoals op het Europese niveau zijn vrouwen ondervertegenwoordigd aan de top, en is onze arbeidsmarkt sterk gesegregeerd. Ons land heeft ook een opvallende kloof tussen vrouwen en mannen als het op deeltijds werk aankomt: de voltijdse werkzaamheidsgraad bedraagt 39% voor vrouwen en 53% voor mannen. Bij koppels met kinderen is dat 36% voor vrouwen en 87% (!) voor mannen.

Dit heeft waarschijnlijk rechtstreeks te maken met onze genderstereotiepe tijdsbesteding: EIGE berekende dat 43% van de vrouwen instaat voor de zorg van kinderen, hulpbehoevende of oudere personen, tegenover slechts 29% van de mannen. Ook zorgt acht op de tien vrouwen dagelijks voor de kook of het huishouden, tegenover drie op de tien mannen. De genderkloof in dit domein is maar liefst vijf punten gestegen tegenover 2010, met de emancipatie gaat het dus niet zo’n vaart.

Unequal Pay Day

De ongelijke taakverdeling aan het thuisfront, en het grote aandeel vrouwen dat hierdoor deeltijds werkt, is een van de belangrijkste oorzaken van de loonkloof v/m en vormt dan ook de insteek van onze Unequal Pay Day-campagne van dit jaar. Meer weten over onze campagne? Klik hier.