Je stem uitbrengen tijdens verkiezingen. Voor jonge vrouwen lijkt het de normaalste zaak ter wereld, maar nog geen zeventig jaar geleden was het stemhokje in België een exclusieve mannenzaak. In 1948 volgde ons land Engeland, waar vote for women twintig jaar eerder een feit werd dankzij de verbeten strijd van de suffragettes. Hun gelijkheidsguerilla werd verfilmd door regisseuse Sarah Gavron. Op Vrouwendag komt de prent ook in België in de zalen.

zij-kant heeft een uitgebreide expertise over het vrouwenstemrecht en geeft hierover al jarenlang vormingen. We gingen kijken naar de persvisie van Suffragette.

De ster van de film is arbeidster Maud Watts, gespeeld door Carey Mulligan. Ze werkt lange uren in de Glasshouse Laundry in Oost-Londen, en woont met haar man en zoontje in een piepklein huisje. Rondkomen is hun grootste zorg, en politiek engagement hebben ze aanvankelijk niet. “Waarom zou je willen stemmen?” reageert Mauds man dan ook verbaasd als ze vraagt wat hij vindt van vrouwenstemrecht.

Lot

Maud rolt in de beweging door collega-arbeidster Violet Miller (Anne-Marie Duff) die met vijf kinderen en een gewelddadige, alcoholverslaafde man wel degelijk het nut inziet van meer rechten voor vrouwen. Wanneer Maud gevraagd wordt om te getuigen voor een zaal vol mannelijke parlementairen over het leven in de fabriek, groeit haar verontwaardiging. Ze vertelt hoe ze begon te werken op haar zevende en haar moeder verloor ten gevolge van de gevaarlijke omstandigheden in de fabriek, hoe ze meer werkt en toch minder verdient dan haar man. Over het seksueel misbruik door de bazen zwijgt ze. Maud begint te beseffen dat, als ze een dochter had, die hetzelfde lot zou ondergaan. Tenzij iets verandert.

Oorlog is de enige taal

Vote for women dus. Nadat de traditionele methodieken beleidsmakers onverschillig lieten en de pers hen bleef doodzwijgen, gooien de suffragettes het over een andere boeg: deeds not words. Ze gooien winkelramen in, blazen brievenbussen op (en sporadisch ook een huis) en introduceren het begrip hongerstaking in de Engelse gevangenissen.

Jiu-jitsu

Meryl Streep vertolkt suffragette-boegbeeld Emmeline Pankhurst. Ook topactrice Helena Bonham Carter maakt deel uit van de cast. Zij inspireerde zich voor haar rol van apothekeres/aanvoerster Edith Ellyn, op het verhaal van de kleine maar kordate Edith Garrud. Deze suffragette gaf andere vrouwen jiu-jitsu-cursussen, om zich te kunnen verdedigen tegen de hardhandige politie.

Footsoldier

Buiten de topcast, de heroïsche verhalen en de knappe beelden – op het einde zelfs enkele orginele fragmenten – maakt vooral de invalshoek de film interessant. Het merendeel van de suffragettes waren immers opgeleide dames uit de hogere klassen. Regisseuse Sarah Gavron en scenarioschrijfster Abi Morgan kozen echter voor een focus op de footsoldier, de arbeidster die amper kon terugvallen op een netwerk of middelen, en in haar strijd naar gelijkheid vooral veel verloor. Door de film verdwijnen Maud en haar lotgenoten toch niet helemaal in de plooien van de geschiedenis.

Rode loper

Dat de film wat losweekt, bewijst ook de actie van de Engelse feministische groep Sisters Uncut tijdens de première in Londen op 7 oktober. Ze gingen op de rode loper liggen uit protest tegen de besparingen op de budgetten voor huiselijk geweld. “Dead women can’t vote!”, riepen ze. De actrices van Suffragette keken goedkeurend toe, blij dat de film vrouwen aanzet om te blijven vechten voor gelijkwaardigheid.

Vormingen

zij-kant heeft jarenlange expertise opgebouwd rond de geschiedenis van het vrouwenstemrecht en geeft hierover ook vormingen. Via een interactieve en rijkelijk geïllustreerde infosessie blikken we terug op de prille paritaire democratie, op de lange weg naar politieke gelijkheid, en kijken we vooruit naar een toekomst waarin politiek evenwicht hopelijk voor iedereen vanzelfsprekend is. Met deze vorming richt zij-kant zich tot sociaal-culturele en andere organisaties die dit aanbod willen programmeren. Interesse? Neem contact met ons op via info@zij-kant.be

Meer info vind je hier.