Het recente wetsontwerp van minister Turtelboom over de verdeling van het aanvullende pensioen bij een echtscheiding benadeelt vrouwen. zij-kant sluit zich daarom aan bij het protest van talrijke vrouwenbewegingen in Vlaanderen.
In België kunnen werknemers via de groepsverzekering van hun werkgever sparen voor een aanvullend pensioen. Ze staan tijdens hun loopbaan een deel van hun loon af en ontvangen het gespaarde kapitaal bij hun pensionering. Maar wat moet er met dit kapitaal gebeuren wanneer de werknemer voor zijn/haar pensioen uit de echt scheidt?
Volgens het nieuwe wetsontwerp van minister Turtelboom behoort het gespaarde kapitaal volledig toe aan de persoon op wiens naam de groepsverzekering staat. De ex-partner kan er geen aanspraak op maken.
Wetsontwerp volgt hoogste rechtspraak niet
zij-kant vindt dit niet correct. Het aanvullend pensioen moet als loon beschouwd worden en hoort dus in de huwelijksgemeenschap. Bij een echtscheiding moet het mee verdeeld worden onder de ex-partners. Deze overtuiging wordt gesteund door het Grondwettelijk Hof (arrest GH 54/99 en GH 136/2011) en het Hof van Cassatie. Het wetsontwerp staat haaks op de beslissingen van onze hoogste rechtscolleges.
Het wetsontwerp houdt rekening met de opgebouwde pensioenrechten bij het toekennen van alimentatie, maar die bepaling is een dode letter. Slechts een minderheid van de ex-partners komt in aanmerking voor alimentatie. Bovendien loopt de uitkering vaak veel minder lang dan tot aan de pensioengerechtigde leeftijd.
Het wetsontwerp benadeelt sterk de economisch zwakkere partner. Deze zal zwaar moeten onderhandelen om een correcte vergoeding te krijgen en is daarbij afhankelijk van een advocaat met kennis van zaken. Die zijn uiteraard niet goedkoop, waardoor de drempel groot is om er beroep op te doen.
Onrechtvaardig ten opzichte van vrouwen
Bovendien benadeelt het wetsontwerp in de huidige maatschappelijke context vrouwen. Zij werken vaker deeltijds: 44% van de vrouwen ten opzichte van 9% van de mannen. Zo kan hun partner zich ongestoord op zijn carrière kan focussen. Die carrière wordt beloond met een mooi aanvullend pensioen en extralegale voordelen, terwijl de vrouw dit vaker misloopt. Werkgevers bieden 12% van de mannen een aanvullend pensioen. Bij vrouwen gaat het om 9%. De door vrouwen gespaarde bedragen liggen gemiddeld ook zo’n 41% lager dan die van mannen.
Vrouwen worden echt kwetsbaar wanneer ze hun loopbaan helemaal stilleggen voor die van hun partner. Zij worden financieel volledig afhankelijk en bouwen geen sociale rechten, zoals pensioen, op. Hierdoor zijn vrouwen sterker vertegenwoordigd in de lagere pensioenklassen en bestaat er in België een pensioenkloof van 23% tussen vrouwen en mannen. zij-kant wees hier tijdens haar Equal Pay Day-campagnes meermaals op.
Het is dan ook pijnlijk dat minister Turtelboom aan deze realiteit voorbij gaat en vrouwen in een meer kwetsbare positie brengt. De keuze voor zorg voor het gezin wordt afgestraft. zij-kant vraagt dat het aanvullend pensioen door de wetgever als loon beschouwd wordt. Bij een echtscheiding dient het opgebouwde kapitaal van de groepsverzekering in het gemeenschappelijk vermogen te vallen en moet het in gelijke helften verdeeld worden. Dit lijkt ons niet meer dan billijk.
Minister Turtelboom heeft gelijk. Het gaat niet op dat de ex-partner iets hoort te krijgen waar hij/zij niet voor gewerkt heeft. Ik zou het zelf vreselijk vinden moest mijn ex man nog recht hebben op een deel van mijn groepsverzekering. Wij vrouwen moeten er niet op uit zijn om het uiterste uit de kan te halen bij een echtscheiding. Sta er ook maar eens bij stil als het andersom is.