Wist u dat de middeleeuwse schrijfster Christine de Pisan met haar werken haar volledige familie onderhield? Ze slaagde er bovendien in haar stempel te drukken op de literaire debatten van haar tijd.
Christine de Pisan (1364-1430) werd in een intellectueel milieu in Venetië geboren. Haar vader Tommasso di Benvenuto da Pizzano was arts en astroloog. Hij werd o.a. lijfarts van de Franse koning Karel V. Haar grootvader langs moeders kant was doctor in de medicijnen. Christine genoot samen met haar jongere broers een goede opleiding, wat voor een vrouw eerder uitzonderlijk was in die tijd. Door haar goede relaties met het Franse hof kreeg ze ook de gelegenheid rond te neuzen in de uitgebreide bibliotheek van Karel V.
Het noodlot slaat echter vroeg toe. Op 25-jarige leeftijd verliest Christine zowel haar echtgenoot Etienne du Castel als haar vader. Plots staat ze alleen in voor het inkomen van haar drie jonge kinderen, haar moeder en haar jongere broers. Ze moet vijftien jaar procederen om haar erfenis te krijgen. Men profiteert van haar onwetendheid en het feit dat ze een vrouw is.
Ze besluit zich op het schrijverschap te werpen en begint aan een indrukwekkend oeuvre lyriek, poëzie en romans. Ze kan rekenen op enkele invloedrijke mecenassen, zoals de hertogen van Bourgondië en de Franse koningin, Isabella Van Beieren. In 1404 publiceert ze, in opdracht van Filips de Stoute van Bourgondië, bijvoorbeeld een biografie over Karel V.
Ze wordt bekend als feministische pionier door de Querelle du Roman de la Rose. Ze hekelt de flagrante vrouwenhaat en het kwetsende taalgebruik van auteur Jean de Meung en zet daarmee een beweging in gang die met een kritische blik naar de gangbare machistische literatuur kijkt.
De polemiek zet haar ook aan tot het schrijven van ‘Le Livre de la Cité des Dames’ en ‘Le Livre des trois Vertus’. Twee unieke feministische werken waarin Christine volledig binnen de christelijke traditie de gelijkwaardigheid van man en vrouw bepleit. Het eerste boek is een allegorie waarin Christine zelf hoofdrol speelt. Ontmoedigd door de vrouwonvriendelijke auteurs van haar tijd, wendt zij zich tot God. Die geeft haar de opdracht een stad voor deugdzame vrouwen te bouwen, een veilige haven tegen de vrouwonvriendelijke cultuur. Het boek toont Christines ongelofelijke eruditie. Ze stoffeert het verhaal met tal van voorbeelden van deugdzame vrouwen uit de klassieke en christelijke literatuur. En ze gebruikt de kerkelijke literatuur om mannen op hun plichten te wijzen. God vraagt immers niet alleen vrouwen om deugdzaam te zijn. In ‘Le Livre des trois Vertus’ zet ze haar pleidooi verder en benadrukt ze het belang van goed onderwijs voor meisjes.
Christine de Pisan vormt een opmerkelijke figuur in de middeleeuwse geschiedenis. Ze toont dat vrouwen in vooraanstaande posities een invloed konden uitoefenen op de maatschappelijke debatten. Voorwaarde was wel dat ze netjes binnen het traditionele kader bleven. Niettemin klinken haar ideeën verfrissend. Christines invloed bleef daarom erg sterk tot in de Renaissance.