Wie ballet zegt, zegt Jeanne Brabants (1920-2014). “Als Jeanne er niet geweest was, dan was er van ballet in Vlaanderen geen sprake geweest”, aldus zus Annie Brabants. Jeanne is de oprichtster van de Koninklijke Balletschool, en later van het Ballet van Vlaanderen.

Ze had het Heilig Vuur in haar. Jeanne werd naar eigen zeggen al dansend geboren, en zou al dansend de wereld veroveren. En daarvoor moest ze helemaal van nul beginnen: wanneer de Antwerpse zusjes Brabants in de jaren 30 van de vorige eeuw een dansopleiding willen volgen, is er helemaal niets. Na lang zeuren mag de oudste zus Jeanne gymnastieklessen volgen. Gelukkig is de turnlerares ook een leerkracht moderne dans en zo wordt Jeanne alsnog ingewijd in een nieuwe wereld. Zusje Jos mag ook mee, voor zusje Annie is geen geld meer, die krijgt de basis mee van Jeanne.

De ambitieuze Jeanne zoekt het al snel hogerop en gaat ook klassiek ballet volgen in Londen en in Brussel. Ze wil eigenlijk choreografe worden, maar daarvoor moet je dansers hebben. En dus richt ze op 21-jarige leeftijd samen met haar zussen een privédansschool op, in volle oorlogstijd. De kostuums maken ze zelf, als het moet uit oude gordijnen. Ouders die nog wat geld hedden om aan de zwarte markt te besteden, sturen hun kinderen. Ook in het complot: Jeannes echtgenoot, die ontslag heeft genomen bij de BRT omdat hij niet voor de Duitsers wilde werken.

Na de oorlog trekt Jeanne haar stoute schoenen aan en klopt aan bij het stadhuis met de vraag om te investeren in een stedelijke balletopleiding. Ze krijgt van burgemeester Craeybeckx een gebombardeerd pand ter beschikking, en de toestemming om een dansschool uit te bouwen onder de vleugels van de opera. De lat ligt hoog, en de leerlingen leveren mooie resultaten. Jeanne blijft echter aandringen op een volwaardige en onafhankelijke dansschool. Die Koninklijke Balletschool van Antwerpen is in 1961 een feit.

Al snel duikt echter een nieuw probleem op: de afgestudeerde leerlingen trekken naar buitenlandse gezelschappen. Met de oprichting in 1969 van het Ballet Van Vlaanderen zet Jeanne Brabants de kroon op haar werk: een eigen danscompagnie. Ze zou er veertien jaar lang directrice blijven, de wereld rondtoeren en tussendoor 200 choreografieën schrijven.

Ondanks alle tegenwerking zet Jeanne dans op de Vlaamse kaart, en dansend Vlaanderen op de wereldkaart. Ze is koppig en vechtlustig, maar ook nuchter – zo weigert ze haar titel van barones te laten registreren omdat ze geen zin heeft om 40.000 frank neer te tellen voor een wapenschild en een spreuk, en menselijk. Ze haalt het beste in haar dansers naar boven.

Fietsen geeft A vleugels

De Jeanne Brabantstunnel is één van de bezienswaardigheden tijdens de fietstocht ‘Fietsen geeft A vleugels‘. Op 12 september fietst zij-kant langs vrouwelijke straatnamen en street art in Antwerpen. Eindpunt is een nieuwe muurschildering over vrouwen op de fiets, die op dat moment wordt ingehuldigd.

Zin om mee te fietsen? Meer info vind je hier.