Goed nieuws: de universiteit Gent krijgt haar eerste vrouwelijke rector, Anne De Paepe. Toch is slechts één op de vijf professoren in Vlaanderen een vrouw. Tegen deze ontluisterende cijfers over de vrouwelijke vertegenwoordiging in de academische wereld onderneemt minister Ingrid Lieten actie. De cijfers bevestigen de scheeftrekking tussen vrouwen en mannen in de zes Vlaamse universiteiten. Hoog tijd om deze universiteiten huiswerk mee te geven, vindt minister Ingrid Lieten. Dit jaar moeten de universiteiten een charter over gendergelijkheid, mét resultaatsverbintenissen, ondertekenen.

Het aandeel vrouwelijk academisch personeel kent een positieve evolutie. In het jaar 2000 was 14 procent van het academisch personeel een vrouw, in 2012 steeg dit niveau naar 23 procent. Deze stijging is echter niet significant genoeg. Als het huidige tempo wordt aangehouden, duurt het nog zeventig jaar vooraleer gelijkheid een feit is, zegt de minister in De Standaard (DS 5/04/13). Bovendien zou volgens een Europees onderzoek slechts 12 procent van de  academische bestuursfuncties bekleed worden door een vrouw. Op Europees niveau is het percentage gelijkaardig (13 procent).

Het gebrek aan doorstroming van vrouwen naar topfuncties binnen een universiteit  wijst op een structureel probleem. Dit bevestigt ook Petra Van Brabandt (filosofe, Sint Lukas Antwerpen):  “Dat er zich nog altijd zo weinig vrouwen aan de top van de academische wereld bevinden, heeft niet zozeer te maken met het takenpakket of de rolverdeling binnen een gezin. Het is vooral bij de selectieprocedures dat er van alles misloopt.” (DS 13/04/13) Van Brabandt biedt professor emeritus Roger Blanpain van repliek. Volgens hem is de ondervertegenwoordiging van vrouwelijke academici te wijten aan de keuze die partners onderling maken (“wie zal er voor de kinderen zorgen?”) en de eisen van de job. (DS 8/04/13) Blanpain vergeet, aldus Van Brabandt, dat de selectiecommissies ook beïnvloed worden door psychologische, sociologische, disciplinerende, en waarderende mechanismen. zij-kant vraagt daarom niet enkel meer gendergevoeligheid en transparantie in de toekenning van wetenschappelijk fondsen, maar pleit ook voor meer aandacht voor wetenschappelijk genderonderzoek. Bovendien zou er ook opnieuw werk moeten worden gemaakt van een volwaardige universitaire genderopleiding.

Om de wanverhouding tussen vrouw en man in de academische wereld recht te trekken ondernemen minister Lieten en partijgenoot minister Smet actie. Dit moet resulteren in een ‘interuniversitair charter voor gendergelijkheid’,  een actieplan dat dit jaar nog op de agenda staat en in 2014 concreet vorm moet krijgen wanneer de rectoren hun maatregelen aan de bevoegde ministers moeten voorleggen. Het moment voor de maatregel komt niets te vroeg: vele (mannelijke) professoren vertrekken op pensioen en door de extra middelen die de Vlaamse regering vrijmaakt zullen de universiteiten duizend nieuwe professoren kunnen aannemen.

zij-kant is al langer pleitbezorger voor meer evenwicht in de academische wereld en steunt voluit het genderplan voor universiteiten. Belangrijk aspect van het plan van de ministers Lieten en Smet is dat de universiteiten aangespoord worden om effectieve resultaten op tafel te leggen. zij-kant vraagt de universiteiten dan ook om zich volop te engageren om het genderplan gestalte te geven. Door samenwerking met de bevoegde instanties en de universiteiten te stimuleren kan het aantal vrouwelijke academici eindelijk stijgen.