De VN hebben morgen, 18 september, uitgeroepen tot internationale Equal Pay Day. Vanaf dan werken alle vrouwen wereldwijd gratis tot het einde van het jaar. Als je hun gemiddelde jaarloon naast het gemiddelde mannelijke jaarloon legt, verdienen zij immers 3,5 maand minder per jaar.
zij-kant organiseert al sinds 2005 de Equal Pay Day-campagnes in België. Equal Pay Day is de dag voor gelijk loon. In tegenstelling tot de Europese of internationale instellingen voeren wij dan ook vooral actie op de dag tot wanneer vrouwen moeten doorwerken om aan hetzelfde jaarloon te komen als mannen. Dit jaar viel deze dag in België op 25 maart, aangezien vrouwen op jaarbasis nog steeds 23% minder verdienen dan mannen, waardoor ze 84 dagen langer moeten werken om aan hetzelfde loon te komen.
77 cent voor elke dollar die een man verdient
Internationaal wordt vooral de dag in het najaar gemarkeerd vanaf wanneer vrouwen zogezegd niet meer betaald worden in vergelijking met mannen, de dag voor ongelijk loon dus. Unequal Pay Day, zoals wij het noemen. Wereldwijd verdienen vrouwen 77 cent tegenover elke dollar die mannen verdienen, waardoor ze het laatste kwart van het jaar gratis werken.
Ongelijkheid is dus een feit: vrouwen verdienen anno 2021 nog steeds serieus minder dan mannen. Dat heeft te maken met veel zaken, waarvan het grote aandeel deeltijds werk door vrouwen (door o.a. een ongelijke verdeling van zorgtaken thuis), de onderwaardering van typisch vrouwelijke jobs en sectoren en het glazen plafond de belangrijkste zijn.
Pensioenkloof overtreft de loonkloof
Die loonkloof heeft natuurlijk een grote impact op vrouwen tijdens hun actieve loopbaan, maar de grootste klap komt op het moment van hun pensioen. Door hun lagere lonen en kortere, door zorgtaken en kinderopvang onderbroken loopbanen, lopen oudere vrouwen een groter risico dan mannen om in de armoede te belanden.
In België bedraagt de maandelijkse pensioenkloof v/m maar liefst 26%. Het gemiddeld wettelijk pensioen per maand bedraagt bruto 882 euro voor een vrouw en 1.181 euro voor een man. Bij de werknemers stijgt deze kloof zelfs naar 40% met een gemiddeld maandelijks bedrag van 918 euro voor een vrouw en 1.531 euro voor een man in 2016. In vele delen van de wereld zal deze kloof, door een tekortschietende sociale zekerheid, nog veel groter uitvallen.
Sommige werknemers of zelfstandigen krijgen bovenop het wettelijk pensioen via de werkgever ook een aanvullend pensioen, het zogenaamde tweedepijlerpensioen. Ook hier verschillen de bedragen sterk naargelang het geslacht. Volgens de FSMA (Financial Services and Markets Authority) ontvangen mannen gemiddeld dubbel zoveel als vrouwen (68.550 euro versus 32.030 euro bij de 55-64-jarigen). De tweedepijlerpensioenkloof bedraagt dus maar liefst 53%. De meest voor de hand liggende oorzaken zijn het verschil in verloning, het verschil in werkvolume en het verschil in sector van tewerkstelling.
Maak werk van het pensioenplan
Het pensioenplan van minister Lalieux, waarmee ze ook de genderongelijkheid tracht te tackelen door de toegang tot het minimumpensioen te versoepelen en de berekeningswijze hiervan aan te passen opdat deeltijdse werknemers er baat bij hebben, wordt na veel commotie voorlopig op de langere baan geschoven. Nochtans is dit voor vrouwen een urgente kwestie. We vragen dan ook met aandrang om het pensioenplan de aandacht te geven die vrouwen verdienen.