Vrouwen werken 6,5 uur per week meer in het huishouden dan mannen. Net als veertien jaar geleden maken zij de boekentassen en staan ze in voor de was en de plas, terwijl mannen de haag scheren of voetballen met de kinderen. Dat is een opvallende conclusie van het Vlaamse Tijdsbestedingsonderzoek 2013.
In het onderzoek neemt de VUB-onderzoeksgroep TOR de vrijetijdsbesteding van de Vlaming onder de loep. Dat deden ze ook al in 1999 en 2004.De conclusie van de wetenschappers: we denken dat we meer werken dan veertien jaar geleden, we vinden dat we minder vrije tijd hebben en we menen dat stereotypen verdwijnen, maar niets is minder waar. Werken doen we niet meer en we hebben zeker niet minder tijd, integendeel. Mensen willen gewoon alsmaar méér – lezen, horen, zien, beleven – in één dag. Ook de rollenpatronen houden stand.
Alles bij het oude
Zo werken vrouwen per week nog altijd 6,5 uur meer in het huishouden dan mannen en ze besteden een uur meer aan kinderzorg en opvoeding. Ook wat ze doen is stereotiep: vrouwen nemen de dagelijkse kook-, was- en plasklusjes op zich, steken de kinderen in bad en maken hun boekentassen. Mannen daarentegen helpen bij taken die uitgesteld kunnen worden en die een voor anderen zichtbaar resultaat opleveren: de haag scheren of koken als er bezoek is. Terwijl de ene na de andere mannelijke hobbykok een eigen tv-programma krijgt of een boek publiceert, zijn het in de praktijk nog steeds de vrouwen die zorgen voor de dagelijkse kost. Wat de opvoeding betreft, helpen vaders bij de ‘leuke’ dingen, zoals huiswerk maken of spelletjes spelen.
De kloof houdt dus stand, al is er een kleine verbetering merkbaar in vergelijking met veertien jaar geleden. Vrouwen werken 3,5 uur minder in het huishouden en mannen 2,5 uur meer. Ook wat kinderzorg en opvoeding betreft, zijn mannen meer betrokken.
Meer tijdsdruk bij vrouwen
Volgens de onderzoekers besteden mannen ook 9,5 uur per week meer aan betaalde arbeid dan vrouwen. Dit heeft te maken met het grote aandeel deeltijds werk bij vrouwen. Vaak een bewuste keuze, zeggen de onderzoekers.
Dat laatste valt te betwijfelen. De onderzoekers wijzen er immers ook op dat vrouwen meer tijdsdruk ervaren dan mannen, omdat ze nog altijd minder vrij zijn in hun doen en laten. Vooral als er kinderen zijn, verwacht de maatschappij dat vrouwen in de eerste plaats een goede moeder zijn.
Equal Pay Day
Tijdens de Equal Pay Day-campagne in maart bonden zij-kant en ABVV de strijd aan met stereotype rollenpatronen. Het zijn immers die klassieke taakverdelingen die ervoor zorgen dat vrouwen minder betaald werk en meer huishoudelijk werk opnemen dan mannen, en de loonkloof v/m in stand houden. In bepaalde gevallen mogen die carrièrekeuzes van vrouwen dan wel bewust zijn, of ze geheel vrijwillig zijn, is een andere zaak. Zolang er geen mentaliteitswijziging tot stand komt, zullen rollenpatronen en de daaruit volgende economische ongelijkheid tussen vrouwen en mannen blijven bestaan.
Het moment lijkt gekomen om na te denken over een collectieve arbeidsduurvermindering, zodat de betaalde én de onbetaalde taken eerlijker kunnen verdeeld worden. Zijn we meteen ook verlost van dat vervelende gevoel van geen tijd te hebben.