“Mooi kleedje,” merkte een mannelijke collega in het voorbij gaan op.  En meteen nadien: “Als ik dat nog mag zeggen….” Na de Sagan saga lijkt iedereen in een nationale kramp te zijn geschoten over wat wel en niet kan, onzeker om niet als ‘male chauvinist pig’ te worden bestempeld.  Want wanneer wordt een onschuldig gebaar of een uitspraak seksistisch?  Vraag dat maar aan Obama.

Ook de president van de V.S. heeft het mogen horen. Een welgemeend compliment aan het adres van Californisch justitieminister en vriendin Kamala Harris : “Toevallig is ze ook de mooiste justitieminister van het hele land”, brak hem zuur op. Wat hij verder nog over Harris zei: “Ze is briljant en toegewijd, precies wat je verlangt van de persoon die de wet moet toepassen en ervoor zorgen dat iedereen krijgt waar hij recht op heeft”, verdween in de oorverdovende ruis van  de Twitter oorlog die losbarstte tussen voor- en tegenstanders van die al dan niet vermeende seksistische Barack.  Dit gehakketak  dwong de president om openlijk zijn excuses aan te bieden voor zijn onbetamelijk gedrag, verontschuldigingen die beleefd aanvaard werden door Harris. De twee kennen elkaar al langer. Wellicht hebben ze er achteraf samen eens goed om gelachen.

In zijn rapport ‘Definitie van het begrip seksisme’ benoemt het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen seksisme als ‘een geheel van overtuigingen over de geslachten en de relatie ertussen waarbij er een hiërarchische verhouding tussen beide geslachten bestaat en wenselijk wordt geacht.’ We definiëren seksisme ook als ‘een handeling waarbij een ongerechtvaardigd onderscheid wordt gemaakt tussen de geslachten met nadelige gevolgen voor één of meerdere leden van één van beide geslachten.’ Duidelijke definities op het eerste zicht, maar de praktijk laat nog altijd ruimte voor diverse interpretaties. Dat hebben we de voorbije periode duidelijk gemerkt.

Beide voorbeelden, Peter Sagan en Barack Obama, lijken op het eerste zicht gelijkaardig maar zijn het in de praktijk allerminst. Sagans gedrag was onverantwoord en onaanvaardbaar. Je knijpt niet in andermans billen, ook niet in andervrouws. Obama toonde zijn persoonlijke appreciatie tegenover een vriendin, die zelf trouwens eerder ook al gezegd had dat de president “er fantastisch uitzag”.

“En wat die wederzijdse complimenten betreft, die horen we graag komen, zolang ze maar van onze derrière afblijven.”

Kous af en zand erover, maar niet zo op diverse fora die lijnrecht tegenover elkaar bleven staan en waar de oude vooroordelen de kop weer opstaken.  Hoeft het te verbazen dat de poll van de VRT-website : “Wat Sagan deed is…” de keuze liet tussen“grappig, een kwajongensstreek” ofwel “seksistisch, kan echt niet” voor 85% beslecht werd in het voordeel van de eerste keuze. Want behoort niet iedereen liever tot het kamp van de vrolijke deugnieterij, liever dan het strenge mag-niet-vingertje? De vraagstelling was dan ook zo tendentieus als maar kan.  Want ja, het was  een onnozele kwajongensstreek van een 23-jarige, maar ook ja, die billenknijperij was ongepast en een vorm van grensoverschrijdend gedrag. Het afwerend gebaar van het bloemenmeisje was een terechte reactie.

Een tweede commentaar die weinig aan de verbeelding overlaat  las ik vorig weekend in de rubriek Planeet Twitter in DS Weekblad. De commentator van dienst stelde de Sagan discussie voor als een arena met “de stoere binken die het allemaal hilarisch vinden en de feministische barricadebestormers die zoals vanouds moord en brand schreeuwen.” Wie durfde te stellen dat wat Sagan deed ongepast was, zat daarmee nog maar eens in het hoekje van de verzuurde ouderwetse feministen die elke morgen een man rauw tussen de boterham leggen. Je zou voor minder afstand nemen van het feminisme.

Nochtans zijn we op de goede weg,  nu steeds meer vrouwen maar ook meer en meer mannen zich openlijk feminist noemen. Want wat is feminisme anders dan ijveren voor de gelijkwaardigheid van vrouwen en mannen? En wat die wederzijdse complimenten betreft, die horen we graag komen, zolang ze maar van onze derrière afblijven. Verder zal ook Michelle het met mij eens zijn: Obama is een knappe vent.

Vera Claes

Voorzitter Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen

Nationaal secretaris zij-kant, de progressieve vrouwenbeweging.

(Het Belang van Limburg, 13/04/2013)