Volgens de legende startte alles met een weddenschap op café. In 1894 springt Annie Cohen, moeder van drie, in korset op een loodzware tweewieler om de wereld te bewijzen dat vrouwen evenveel kunnen als mannen. Maak kennis met de eerste vrouw die de wereld rondfietste (en de weddenschap won).

Op het einde van de 19^de eeuw was er een echte ‘bike boom’ in de VS. De fiets – tot dan door zijn enorm groot voorwiel enkel een curieus hebbedingetje voor aristocratische mannen – werd hervormd naar een model met twee gelijke wielen en kettingaandrijving. Deze ‘safety bike’ is de fiets zoals we hem vandaag kennen, en kwam op de markt aan democratische prijzen. Plots konden ook vrouwen met hoepelrokken en korsetten een stalen ros kopen én bestijgen, dat bleek zelfs stukken makkelijker dan het temmen van een levend exemplaar.

De zeden waren echter nog lang niet rijp. De fiets confronteerde de puriteinse denkers met de vaststelling dat vrouwen benen hadden, die bovendien open konden. Feministes ruilden hun korsetten en hoepelrokken in voor comfortabelere broeken, en werden vervolgens uitgejouwd als ‘manwijven’. Dokters kwamen aanzetten met allerlei theorieën over de negatieve gevolgen van het fietsen op de vrouwelijke vruchtbaarheid en er werd gefluisterd over de mogelijke seksuele stimulering door het zadel. Natuurlijk wrong het schoentje vooral omdat vrouwen, aan haard en kroost gekluisterd, al fietsend het mannelijke jut van zich af konden schudden en hun vrijheid tegemoet reden.

Weddenschap

Aan dat alles heeft Annie Cohen anno 1894 lak. De Lets-joodse immigrante van bescheiden komaf woont met haar man en drie kleine kinderen in Boston, en verdient haar brood met het verkopen van advertentieruimte voor kranten. Maar bovenal is ze een vrouw met een neus voor zaken. Naar eigen zeggen hoort ze op en dag twee mannen op café betwijfelen of een vrouw rond de wereld kan fietsen. De tengere 24-jarige wedt voor tienduizend dollar dat zij dat kan in vijftien maanden – ze heeft op dat moment nog nooit op een fiets gezeten. Later zal blijken dat de weddenschap vermoedelijk door haarzelf verzonnen was, en deel van de stunt. Een neus voor zaken, dus.

Andere koers

Wat er ook van zij, in juni 1894 vertrekt Annie Londonderry – in ruil voor 100 dollar neemt ze tijdens de reis de naam van haar sponsor over – uit Boston. Drie maanden later komt ze aan in Chicago: 10 kilo lichter, uitgeput, maar vastberaden om haar reis verder te zetten. Maar dan wel zonder de loodzware damesfiets en de victoriaanse jurk waarmee ze vertrok. Ze klopt aan bij de in Chicago gevestigde Sterling Cycle Works en vindt bij hen een nieuwe sponsor. Het fietsbedrijf geeft haar een lichte mannenfiets – zonder remmen en met één versnelling – en in plaats van het Amerikaanse binnenland te doorploegen steekt ze de oceaan over, naar Europa.

Ongelofelijke reis

Het wordt een ongelofelijke reis. Bij aankomst in Le Havre neemt de Franse douane Annies fiets in beslag. De pers schandaliseert deze ondertussen volledig in mannenoutfit geklede coureuse, maar Annie weet zich los te wrikken en fietst dapper verder. Van Marseille gaat het afwisselend per boot, trein en fiets verder tot ze via Japan opnieuw aan de andere kant van haar thuisland uitkomt.

Naar eigen zeggen doorkruist Annie vervolgens al fietsend de woestijn van Arizona en New Mexico, en wijst ze elke aangeboden treinrit af. Enkel bij het oversteken van de bergen in Nebraska blijken de wegen te modderig, en gaat de reis noodgedwongen via de spoorweg. Een gebroken pols en nog enkele kleurscheuren later komt de wereldreizigster op 12 september 1895 aan in Chicago. Met een recordtijd van 14,5 maanden wint ze de weddenschap.   

New woman

Haar avontuur legt Annie Cohen geen windeieren. Al tijdens haar reis verkoopt ze vlot haar persoon en haar verhaal. Nadien verhuist ze met haar familie naar New York City waar ze een journalistieke carrière aanvat. Haar eerste artikel begint met “I am a journalist and a ‘new woman,’ if that term means that I believe I can do anything that any man can do.“  

Meer over de fiets en de emancipatie van de vrouw vind je in deze longread van RoSa.