Mensen zonder papieren hebben geen toegang tot veilige abortus

28sep

Mensen zonder papieren hebben geen toegang tot veilige abortus

Vrouwen zonder papieren ondervinden heel veel obstakels bij hun vraag tot vrijwillige zwangerschapsonderbreking. Dat zegt Dokters van de Wereld op de internationale dag voor het recht op abortus. Zo dreigen vrouwen de wettelijke termijn te overschrijden door een ellenlange administratieve procedure. Bij sommige OCMW’s wordt de toegang tot abortus zelfs quasi onmogelijk gemaakt.

Dokters van de Wereld schreef een nota met aanbevelingen, die wordt ondersteund door meer dan 50 organisaties, waaronder ZIJkant.

4 tot 9 weken wachttijd

Wie als vrouw of meisje in ons land geen toegang heeft tot zorg, doorloopt tussen de 6 à 8 zorgverleners, 10 gesprekken en wacht soms tot 9 weken lang tot het OCMW (misschien) toegang geeft tot een abortus. Dat komt omdat zij beroep moeten doen op de procedure Dringende Medische Hulp. Die procedure regelt de toegang tot zorg voor mensen in een precair verblijf maar staat bol van onduidelijkheden, tegenstrijdigheden en administratieve obstakels. Daardoor belanden patiënten én hulpverleners systematisch in een race tegen de klok om de procedure te doorworstelen binnen de wettelijk bepaalde abortustermijn van 12 weken zwangerschap.

Die omslachtigheid wordt bovendien versterkt door het feit dat de verschillende OCMW’s de procedure niet op eenduidige wijze interpreteren. Daardoor belanden we in situaties waarbij de toegang in de ene gemeente vlot verloopt en quasi ontoegankelijk is in een andere gemeente.

Nòg een bijkomende belemmering is dat elk OCMW slechts samenwerkt met een beperkt aantal abortuscentra. Zo zijn er in sommige gemeentes 5 abortuscentra, maar heeft het OCMW slechts met 2 van hen een samenwerkingsverband. Als die 2 centra geen plaats meer hebben, moet de vrouw zich richten tot een ander centrum en roept het OCMW een extra procedure in om de toegang tot een ‘afwijkend’ centrum te reguleren.

“Door dit alles zitten vrouwen, hulpverleners én abortuscentra wekenlang in onzekerheid over het antwoord van het OCMW. En dat leidt regelmatig tot onaanvaardbare morele en financiële dilemma’s zoals de kosten als hulpverlener uit eigen zak betalen of verhalen op de betrokken meisjes en vrouwen.”

Subjectieve houding & gebrek aan kennis

Uit gesprekken en casestudies is er ten slotte geregeld sprake van een gebrek aan kennis, opleiding en neutraliteit van sommige hulpverleners en socio-medische diensten. Zo drukken sommige medewerkers hun persoonlijke morele overtuigingen door en proberen de vrouwen te overtuigen om niet over te gaan tot abortus. Dat is onaanvaardbaar, des te meer als je weet dat een aanzienlijk deel van de patiënten ongewenst zwanger raken door seksueel geweld.

Dokters van de Wereld en de partners dringen aan op:

Een vereenvoudigde en geharmoniseerde administratieve procedure
De garantie van het recht op de vrije keuze van een zorgverstrekker
Informatie, opleiding en sensibilisering van de hulpverleners
Een uitbreiding van de wettelijke termijn van 12 weken naar 18 weken zwangerschap voor alle vrouwen en meisjes die zich op het Belgisch grondgebied bevinden
Het afschaffen van de verplichte reflectietijd van 6 dagen voor alle meisjes en vrouwen

Medeondertekenaars van de nota

UMC Sint-Pieter (Brussel)
Amnesty International Franstalig
Brusselse Huisartenkring (BHAK)
Bruxelles Laïque
Centre d’Action Laïque (CAL)
Centre de Planning et de Consultations Conjugales et Familiales Estelle Mazy – Liège
CIRÉ
Conseil des Femmes Francophones de Belgique (CFFB)
deMens.nu
Ella vzw
Espace P.
Federatie van de Brusselse HuisArtsen Verenigingen(FAMGB)
Fédération des Centres de Planning familial des Femmes Prévoyantes Socialistes
Fédération des Centres Pluralistes de Planning Familial (FCPPF)
Fédération des maisons médicales
Fédération des Services Sociaux (FDSS)
Fédération Laïque des Centres de Planning Familial (FLCPF)
Femma Wereldvrouwen
Femmes & Santé
Femmes de Droit asbl
FOS
Furia
GAMS België
Garance
Geneeskunde voor het Volk – Médecine pour le Peuple
Gents Solidariteitsfonds
Groupe d’Action des Centres Extra Hospitaliers Pratiquant l’Avortement (GACEHPA)
Kif Kif
La Ligue des Droits Humains (LDH)
Luna Abortuscentra
Marianne
MOC Bruxelles
O’Yes
Observatoire du sida et des sexualités – ULB
Persephone vzw
Planning Aimer Jeunes
Planning Saint-Josse
Planning Saint-Marolles
Progress Lawyers Network
Rosa vzw
Saamo vzw
Sensoa
Ulysse – SSM
UTSOPI
Vakgroep conflict en ontwikkelingsstudies UGent, Dr. Siggie Vertommen
Vakgroep Volksgezondheid en Eerstelijnsgezondheidszorg – UGent
Vereniging van Wijkgezondheidscentra (VWGC)
Vie Féminine
Violett
Vrouwenraad
VUB Dilemma
ZIJkant