ZIJkant ondertekent mee dit opiniestuk dat het Crisiskabinet Kinderopvang schreef voor De Standaard. Waarom? Toegankelijke en veilige kinderopvang is onmisbaar als we vrouwen niet opnieuw aan de haard willen. Onderzoek toont keer op keer aan dat als externe kinderopvang wegvalt, het nog steeds vooral moeders zijn die de lasten dragen, loopbaankansen ontlopen en financiële zekerheid verliezen.

Het gebrek aan kinderopvang vormt de grootste barrière voor de professionele ontwikkeling van vrouwen. In België werkt 42 procent van de moeders met één kind deeltijds. Wanneer ze drie of meer kinderen hebben, loopt dit op naar 55 procent. 10 procent van de vrouwen die deeltijds werken, doen dit omwille van het gebrek aan (betaalbare) kinderopvang.

Het gebrek aan (betaalbare) kinderopvangmogelijkheden is een van de belangrijkste oorzaken van de loonkloof v/m. Na de geboorte van het eerste kind duikt het inkomen van vrouwen de diepte in. Ze komen nooit meer in de buurt van dat van de mannen. Uit eigen onderzoek stelt ZIJkant hetzelfde vast: de loonkloof is een moederschapskloof en een loopbaankloof.

“Echt kan dat, met jouw baan?”
– De reactie die vaders krijgen als ze deeltijds werken.

“Echt kan dat, met drie kinderen?”
– De reactie die moeders krijgen als ze deeltijds werken.

Investeren in kinderopvang, is investeren in de toekomst. Naast het verlagen van de kindratio pleit ZIJkant daarom voor stevige investeringen en ambitieuze maatregelen om de maatschappelijke waardering van de job als kinderbegeleider op te krikken en de financiële zekerheid en het mentaal welzijn van kinderbegeleiders te verzekeren. Willen we voltijdse tewerkstelling stimuleren, dan hebben we nood aan kwaliteitsvolle, nabije en betaalbare crèches.

Stand van zaken kinderopvang België

SLECHTS 3% MANNELIJKE KINDERBEGELEIDERS

Uit cijfers van Kind en Gezin en VBJK, blijkt dat slechts 3% van de kinderbegeleiders mannen zijn. Zorg, reproductieve arbeid en kinderopvang blijft in onze maatschappij nog steeds een rol die in (te) grote mate wordt opgenomen door vrouwen.

Onderzoek toont aan dat sectoren die gedomineerd worden door vrouwelijke werknemers, weinig aanzien krijgen en voornamelijk bestaan uit deeltijdse en laagbetaalde werknemers. De hoge werkdruk in de kinderopvang doet veel kinderbegeleiders afhaken.

GEMIDDELD 6 KINDEREN PER BEGELEIDER

Vlaanderen hanteert een norm van maximum 8 kinderen voor 1 begeleider en maximum 9 kinderen per begeleider vanaf 2 begeleiders. Daarmee heeft Vlaanderen een van de hoogste kind-begeleiderratio’s van Europa. De sector zelf dringt al langer aan op een lagere ratio. Volgens Karine Moyken, secretaris-generaal van Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, zijn begeleiders in de kinderopvang gemiddeld verantwoordelijk voor 5,79 kinderen.

Elk kind heeft het recht op een kwaliteitsvolle en veilige kinderopvang. Dit zou wettelijk verankerd moeten zijn. Vlaanderen maakt beloftes om de kindnorm te verlagen bij baby’s en in te zetten op zij-instromers. Maar zonder stevige investeringen en ambitieuze maatregelen zijn dat druppels op een hete plaat.

STARTLOON VAN 1500 EURO BRUTO

Door de ongelijke financiering van kinderopvanginitiatieven kunnen de loonverschillen voor kinderbegeleiders hoog oplopen afhankelijk van het type opvang waar ze werken. ZIJkant pleit ervoor om élke kinderbegeleider een eerlijk loon te geven.

Afgestudeerde kinderbegeleiders starten soms aan een brutoloon van 1500 euro. Hoe kan je een leven opbouwen met dit maandloon dat je krijgt voor een job die je met hart en ziel wil uitoefenen?

NEEN, HILDE CREVITS, WIJ WILLEN NIET OPNIEUW AAN DE HAARD

Crèches en onthaalouders zijn cruciale schakels in het dichten van de loopbaan- en loonkloof v/m. Onderzoek van ZIJkant toont aan dat de loonkloof v/m wel degelijk terug te brengen is tot een traditioneel rollenpatroon in het verrichten van reproductieve arbeid (zorgsector, kinderopvang, huishouden…).

De loonkloof is ook een loopbaankloof: vrouwen schroeven veel vaker dan mannen hun carrière terug om zorgtaken op te nemen. Daardoor verdienen ze minder en komen ze minder in aanraking met promoties of extra opleidingen, wat de loonongelijkheid naarmate ze ouder worden alleen maar doet toenemen.

Zeker van zodra er kinderen komen, lijkt het alsof vrouwen voor de rest van hun leven vasthangen aan een navelstreng. Gezinnen willen niet terug gekatapulteerd worden naar de jaren 50. Ze hebben goede opvang nodig om te werken, een opleiding te volgen, te emanciperen en de rekening te betalen.

Wat kan jij doen?

De kinderopvang kraakt. Er zijn stevige investeringen nodig waarvan voorlopig nog geen sprake is. Experten zijn het roerend eens: er is geen betere investering dan in de vroege kinderjaren. Elke euro die in de eerste 1.000 dagen van een kinderleven geïnvesteerd wordt, betaalt zichzelf later 8 keer terug.

Een aantal ouders en sympathisanten willen NU die investeringen. Ze hebben de actie #redonzekinderopvang opgezet om ervaringen met de kinderopvang en de huidige crisis te bundelen. Die getuigenissen bezorgen ze aan de Vlaamse regering.

#de1000eerstedagen pleit voor de nood aan een Marshallplan voor kwalitatieve kinderopvang. Ze willen erkenning van het pedagogisch belang van de 1000 eerste dagen en structurele veranderingen en investeringen in de kinderopvang, vertrekkend vanuit de noden van het kind en de ouder.

Op 5 oktober organiseert #de1000eerstedagen een nationale protestactie. Afspraak om 16u00 aan het Gaucheretpark in Schaarbeek!