Internationale vrouwendag 2024

In maart zet ZIJkant alles op alles in de strijd voor vrouwenrechten. Hier lees je wat we plannen op en rond 8 maart.

EQUAL PAY: onderzoek legt impact van taboe rond lonen bloot

Naar aanleiding van de twintigste editie van Equal Pay Day onderzocht Ipsos in opdracht van ZIJkant hoe groot het taboe is rond lonen.

De dag voor gelijk loon valt dit jaar op 17 maart 2024. Die dag voeren we ludieke acties aan stations in Vlaanderen en Brussel, en stellen we mensen voor het dilemma: op welke ongemakkelijke vraag zou jij het makkelijkste antwoorden: die over je seksleven of die over je salarisbrief?

Op vrouwendag geven we de aftrap van de campagne en publiceren we de resultaten van Ipsos. Je leest er alles over op www.equalpayday.be.

LADIES IN RED ON STRIKE: out-of-office

Samen met de andere Ladies in Red staakt ZIJkant op internationale vrouwendag. Via een out-of-office laten we iedereen op 8 maart weten dat wij niet aan het werk zijn, gezien we de rest van het jaar al dubbele shifts draaien en toch tegen een loonkloof v/m van 21% aankijken.

Naast deze virtuele staking scharen we ons ook achter de fysieke vrouwenstaking van het Collecti.e.f 8 maars. Zij roepen alle vrouwen in België op om gedurende 24 uur het werk neer te leggen op 8 maart 2021. Met de nationale vrouwenstaking willen feministische organisaties al het werk dat vrouwen dagelijks doen zichtbaar maken.

Anno 2024 en ondanks de COVID-crisis blijven vrouwen immers onzichtbaar voor de economie: ze zijn oververtegenwoordigd in de essentiële beroepen, vaak in moeilijke werkomstandigheden en aan lage lonen. Zo verdienen zorgkundigen gemiddeld 2.549 euro bruto per maand, ofwel een bedrag dat bijna 30% onder het loon van de gemiddelde Belg ligt. Verpleegkundigen hebben een lager loon dan de gemiddelde werknemer met een bachelor-diploma. Helemaal onderaan de loonladder bungelen de verzorgers in kinderdagverblijven. Deze vrouwen (98%) oefenen nochtans mogelijk de meest essentiële job uit.

Daarnaast staan vrouwen nog steeds veel meer dan mannen in voor de zorg en opvang van kinderen en huishoudelijk werk, wat een impact heeft op hun loopbaan en hun loon. In België werkt bijna de helft van de vrouwen deeltijds (41%), tegenover 12% van de mannen (cijfers Statbel, 2022). Vrouwen doen dit in het merendeel van de gevallen om zorg op te nemen, mannen om uit te bollen aan het einde van hun carrière.

En dan hebben we het nog niet over vrouwen die juist door deze onzichtbare arbeid geen toegang hebben tot duurzaam werk. Wereldwijd kan 42% van de vrouwen geen werk vinden omdat ze verantwoordelijk zijn voor de zorg, tegenover slechts 6% van de mannen. Dit verhindert hen om economisch onafhankelijk te worden. Politici die het nodig vinden om deze vrouwen met de vinger te wijzen, moeten dringend op de feiten gewezen worden: In België krijgt 92% van de moeders die thuisblijven géén uitkering. Ze leveren de samenleving net geld op.

Wanneer werk onzichtbaar blijft, is het aan ons om het zichtbaar te maken. De Ladies in Red roepen daarom op om alle werk, betaald en onbetaald, neer te leggen op internationale vrouwendag. Voor deze vrouwenstaking werden door ABVV en ACV actie-aanzeggingen en een stakingsaanzegging ingediend, waardoor werknemers en werkneemsters gedekt zijn als ze het werk neerleggen. Als vrouwen* stoppen, stopt de wereld!

Staak je mee?

Deel onze ‘Ladies in Red on strike’-banner op je sociale media
Neem onze out-of-office over: Bedankt voor uw mail. Vandaag, op internationale vrouwendag, werk ik niet. Net als vele andere vrouwen staak ik, om zo het werk dat vrouwen dagelijks doen zichtbaar te maken. Vrouwen verdienen immers nog steeds 21% minder dan mannen, ook al zijn ze oververtegenwoordigd in cruciale sectoren als de zorg en het onderwijs. Daarnaast besteden vrouwen nog steeds veel meer tijd dan mannen aan het huishouden en de kinderen, een al even essentiële en ondergewaardeerde job. Vindt u ook dat het tijd is om vrouwen hun verdiende loon te geven? Neem onze out-of-office over en staak mee. Met vele groeten
Stap net als wij mee met de Wereldvrouwenmars. De Ladies in Red verzamelen om 17u00, de mars start om 17u30.

ZIJKANT IN JE OREN: hele week te gast bij D’Office

In de week van 4 tot 8 maart kan je onze feministische muziekkeuze horen in het radioprogramma D’Office op de zender Bruzz. Daarin vertellen medewerkers, vrijwilligers en ambassadeurs van ZIJkant iets over onze organisatie en verklappen ze welke liedjes voor hen een feministische betekenis hebben.

Nu al benieuwd naar onze gekozen liedjes? Beluister ze op onze Spotify-lijst.

LEZING: Gender(on)gelijkheid in de publieke ruimte

Waar zijn de meisjes? Kunnen jongens zichzelf zijn op straat? En zijn de Brusselse straten LGBTQIA+-vriendelijk?

Op dinsdag 5 maart kan je in de Nederlandstalige bibliotheek Muntpunt terecht voor een nieuwe editie van Tussen de soep en de feiten. Op uitnodiging van Citizenne komt ZIJkant hier vertellen over gender(on)gelijkheid in de publieke ruimte. We vertrekken vanuit onze ervaringen en aanbevelingen van de deelneemsters van de initiatieven ‘Girls Make/Play The City’ en gaan in gesprek met het publiek over hoe een gendervriendelijke stad eruit moet zien.

Praktisch

Muntpunt, Munt 6, 1000 Brussel
Iedereen is welkom vanaf 12.00 uur voor een kom vegetarische soep i.s.m. Atelier Groot Eiland
De spreker start om 12.30 uur
Nadien is er tijd voor vragen uit het publiek
Inschrijven is aanbevolen, maar niet verplicht

Meer info: Tussen de Soep en de Feiten: Gender(on)gelijkheid in de publieke ruimte | Muntpunt

WALL OF TRUTH: Deel je ervaringen rond straatintimidatie

Blikvanger van bovenstaande lezing is de replicatie van de Wall of Truth, waarvan de echte editie te bewonderen is aan het skatepark van de Ursulinen in de Marollen. Deze muurschildering was één van de realisaties van Girls Make The City en stelde vrouwen en meisjes in staat om hun ervaringen te delen rond straatintimidatie en op te roepen tot meer respect.

In de aanloop naar internationale vrouwendag creëerde Muntpunt een eigen Wall of Truth op de binnen- en buitenramen van de bibliotheek. Een hele maand lang kunnen voorbijgangers er hun ervaringen delen, die ook de input zullen vormen van onze lezing over gender(on)gelijkheid in de publieke ruimte.

Kan je niet bij de lezing zijn, maar zou je wel graag je mening delen over de (on)veiligheid van de publieke ruimte? Deel tot en met zondag 10 maart je ervaringen en ideeën op de Wall of Truth in Muntpunt.

Praktisch

Muntpunt, Munt 6, 1000 Brussel
Iedereen kan ervaringen delen op de Wall of Truth tot en met 10 maart 2024

Meer info: Tussen de Soep en de Feiten: Gender(on)gelijkheid in de publieke ruimte | Muntpunt

STAKING EN BETOGING @ Gent met Collecti.e.f 8 maars

In Gent is ZIJkant solidair met het Collecti.e.f 8 maars. Dit jaar ligt de focus van de staking en betoging op de strijd voor een samenleving zonder systematische onderdrukking van vrouwen*. ZIJkant legt hierbij de focus op het Sterk Vrouwenwerk-project. Met dit project werken we samen met het Netwerk tegen Armoede aan een versterking van de arbeidsmarktpositie van vrouwen in armoede.

Met de actie eisen de deelnemende organisaties meer investeringen in openbare diensten, een sterke sociale zekerheid, een fair loon, leefbaar werk én een doeltreffend beleid tegen alle vormen van geweld op vrouwen*. Dit jaar vragen ze in het bijzonder aandacht voor de situatie van schoonmakers in onderaanneming bij Stad Gent. Het stadsbestuur heeft recent zwaar bespaard op de schoonmaakdiensten, met als gevolg een enorme toename van de werkdruk. De vraag van de schoonmakers is luid en duidelijk: geef de geschrapte uren terug.

Collecti.e.f 8 maars Gent is een samenwerking tussen individuele feministen en organisaties, waaronder vakbonden, vrouwen- en jongerenorganisaties.

De mars wordt ondersteund door: ABVV, ACV, Campagne Rosa, Comac, Ella vzw, Famba, Feminist Strike UGent, Femma, Furia, Hart boven Hard, Intal, Jong Groen, Jong-socialisten, LABO vzw, Masereelfonds, Rebelle, Rojava Congres, SAAMO Gent Belangenbond, Vrede vzw, WSM, Wel Jong, Zelle en ZIJkant.

Praktisch

17u30: verzamelen aan de Vrijdagmarkt
18u00: vertrek mars
19u00: speeches op de Vrijdagmarkt
20u00: café @ Trefpunt
22u00: fuif @ Trefpunt met vrouwelijke DJ’s
Je kan kennissen, vrienden en familie uitnodigen via dit Facebook-event

BOEIENDE VROUWEN @ MARKE

Women Bike the City @ Kortrijk inspireerde enkele lokale organisaties om ook in Marke een wandeling te organiseren om vrouwen uit de buurt in de schijnwerpers te plaatsen. De Boeiende Vrouwen-wandeling is een samenwerking tussen Avansa, OC Marke, FMDO, 11.11.11, Mensen Onderweg en ZIJkant.

Praktisch

Op de sofa – Het glazen plafond?

Donderdag 7 maart
19u00
Ontmoetingscentrum Marke
Met Warda en Myriem El-Kaddouri (diversiteitsambassadeurs), Razia Arefi (Moeders voor Vrede in Afghanistan), Hanne Phlypo (productiehuis Clin d’oeil), Ilse De Ruytter (Femma Wereldvrouwen)
Nodig vrienden of familie uit via het Facebookevent

Boeiende vrouwen – wandeling in Marke

Zondag 10 maart
14u00
Ontmoetingscentrum Marke
De wandeling is 4,6 km lang
Nodig vrienden of familie uit via het Facebookevent

COMING SOON: Uitreiking prijs voor Gentenaar die zich verdienstelijk heeft gemaakt voor vrouwenrechten

VORIGE JAREN

2023: Kindbegeleiders verdienen beter

MET HET CRISISKABINET KINDEROPVANG NAAR HET VLAAMS PARLEMENT

ZIJkant heeft een dringende boodschap. Op woensdag 8 maart trekken we, samen met andere feministische organisaties en het Crisiskabinet Kinderopvang, opnieuw naar de publieksbanken van het Vlaams Parlement. Om de urgentie van onze vraag – de herwaardering van de sector – kracht bij te zetten, trakteren we de parlementsleden op Vrouwendag op een in pamper verpakt eisenpakket.

Want een samenleving met een fundament van on(der)betaalde zorgarbeid draait dol.

Kom jij mee naar het Vlaams Parlement? Afspraak om 14u30 aan de ingang van het Vlaams Parlement (Leuvenseweg 86, 1000 Brussel). Schrijf je in via deze link.

FEMINISTISCHE EISEN VOOR DE HERWAARDERING VAN DE KINDEROPVANG

Dit jaar plaatst ZIJkant de kinderopvang centraal. In deze sector is 97,6% van de werknemers vrouw.[1] Dag in dag uit staan zij paraat om onze toekomstige politici, zorgverleners, proffen, theatermakers en bedrijfsleiders pedagogisch te ondersteunen.

Er kan niet gewacht worden tot het verkiezingsjaar van 2024 om kindbegeleiders perspectief te bieden. Om hun job naar waarde te schatten zijn er méér investeringen nodig dan wat beloofd is in de Septemberverklaring.Investeringen kunnen enkel samengaan met het aantrekkelijker maken van de job.

Verlaag de kindratio via een stappenplan gradueel naar vijf en verzorg de kindbegeleiders. Want zij zijn de essentiële schakel die andere sectoren en ons land doen draaien. Zorg voor werkbaar werk en een eerlijk loon dat hen ademruimte en financiële autonomie geeft.

Verhoog het loon van kindbegeleiders, verbeter hun werkomstandigheden en zorg ervoor dat deze vrouwen financieel op eigen benen kunnen staan: geef hen de keuze of ze voltijds willen werken of niet. Geef hen meer kindvrije uren zodat ze in team kunnen reflecteren en tijd hebben om hun pedagogische kennis toe te passen in de praktijk.

Als de kinderopvang stopt, ligt het land stil. In België werkt maar liefst 42% van de vrouwen deeltijds tegenover 12% van de mannen. Als belangrijkste reden voor hun deeltijds werk, verwijzen de meeste vrouwen naar de zorg voor kinderen of afhankelijke personen.

Mannen die zorgen zijn baanbrekers. Slechts 2,4% van de werknemers in de kinderopvang is man. Doorbreek hardnekkige stereotyperingen en geef mannen de kans om te zorgen.

Ben je benieuwd naar het volledige eisenpakket? Lees hier de feministische eisen voor de herwaardering van de kinderopvang.

[1] Cijfers van Opgroeien over de kinderopvang van baby’s en peuters in kinderdagverblijven op 1 januari 2022.

FEMINISTISCHE SOLIDARITEITSBEZOEKEN

Kindbegeleiders hebben vaak de kans niet om te staken op internationale vrouwendag: want hoe moeilijk is de keuze om te zorgen voor de kinderen of te zorgen voor jezelf?

Om kindbegeleiders op 8 maart te erkennen, hen een hart onder de riem te steken en te tonen dat ze er niet alleen voor staan, bezoekt ZIJkant samen met andere feministische organisaties enkele kinderdagverblijven.

2022: Vrouwelijke standbeelden in de bloemetjes

Op internationale vrouwendag zetten Vooruit en ZIJkant vrouwen in de bloemetjes. In Brussel krijgen de standbeelden van Gabrielle Petit en koningin Elisabeth een fleurig kleed. Nu een wereldoorlog opnieuw akelig dichtbij komt, worden hun heldendaden uit de vorige eeuw plots heel actueel.

Zowel Gabrielle Petit – de eerste arbeidersvrouw die een standbeeld kreeg op Europees grondgebied voor haar gedurfde spionagewerk tijdens WOI – als koningin Elisabeth – die zich inzette voor het redden van joden tijdens WOII – staan symbool voor de strijd tegen onderdrukking. Hun dappere verzet lijkt tot een ver verleden te behoren, een enkele voorbijganger herkent de standbeelden van deze vrouwen in hartje Brussel. Toch tonen de huidige gebeurtenissen dat de strijd voor vrede en gelijke rechten bijna 80 jaar na het laatste wereldconflict even actueel blijft.

Op 8 maart krijgen zij van ZIJkant en Vooruit een kleurig bloemenkleed.

Vrouwen verdienen méér

Het is waar: een boeketje doet deugd, maar vrouwen verdienen méér dan dat. Wat helpt een attentie als er verder niets wordt gedaan aan de loonkloof, seksueel grensoverschrijdend gedrag, knellende rolpatronen en geweld?

Vrouwen hebben recht op equal pay, respect en echte gelijkwaardigheid. Want ook al hebben ze een lange weg afgelegd, de macht kleurt nog altijd mannelijk.

Er zijn dan ook weinig vrouwen die een eigen standbeeld kregen. Nochtans zouden weinig mannen geschiedenis hebben geschreven zonder een bloem van een vrouw, die de rest van de wereld deed draaien.

Het is hoog tijd om de échte bloemen te eren.

Wie is jouw favoriete bloem?

Laat het ons weten op de sociale media met #internationalevrouwendag en #favorietebloem

Straffe vrouwen én strijdsters voor vrede

Nu Europa plots weer onder de schaduw van een oorlog valt, kiezen we in Brussel voor twee opmerkelijke vrouwen die tijdens de wereldoorlogen streden voor vrede.

GABRIËLLE PETIT

Verzetsstrijdster Gabrielle Petit (standbeeld Sint-Jansplein, 1932) is de eerste vrouw uit de werkende klasse die een standbeeld kreeg in Europa. Iets wat niet in de sterren geschreven stond, aangezien ze als vijftienjarige van school werd gestuurd en aan de slag ging in Brusselse kroegen. Toen WOI uitbrak, zag Gabrielle haar kans om iets te betekenen. Ze sloot zich aan als verpleegster bij het Rode Kruis. Even later werd ze gescout door de Britse inlichtingendienst, die haar opleidde in spoorwegspionage. Zo werd de 22-jarige Gabrielle in 1915 verantwoordelijk voor het doorgeven van de Duitse troepenbewegingen aan de geallieerden. Onder de schuilnaam Legrand toonde de spionne opmerkelijke moed, en leverde een vijftigtal rapporten af die van cruciaal belang zouden blijken.

Toen Gabrielle werd verraden in 1916 loste ze tijdens de ondervragingen geen enkele naam en weigerde ze om genade te vragen. Ze eindigde haar leven net als 280 andere spionnen – waaronder 10 vrouwen – voor het vuurpeloton. In 2005 werd ze genomineerd voor de titel van Grootste Belg.

KONINGIN ELISABETH

Ook koningin Elisabeth (standbeeld Albertinaplein, 1959), de derde koningin der Belgen, speelde een belangrijke rol in oorlogstijd. Anders dan de vele foto’s – en ook dit standbeeld – doen vermoeden, was zij geen verpleegster tijdens WOI, maar wel bezocht zij vaak ziekenhuizen met gewonde soldaten en speelde ze een belangrijke rol bij de oprichting van het Belgische Rode Kruis.

Tijdens WOII zou ze een actieve – doch discrete – rol hebben gespeeld in het redden van joden. Elisabeth had een indrukwekkend netwerk, onder wie vele kunstenaars en wetenschappers, zoals Albert Einstein.

Ladies in Red on strike

Na de bloemenactie geeft ZIJkant samen met de andere Ladies in Red (ABVV Vrouwen, FOS, Rebelle) gehoor aan de nationale stakingsoproep van het Collecti.e.f 8 Maars. De staking wordt vanaf dit jaar ook officieel erkend door het sociale overleg. Met onze banner ‘Ladies in Red on strike’ stapt ZIJkant samen met de andere Ladies in Red mee met de Wereldvrouwenmars.

Waar: Station Brussel-Centraal
Wanneer: 15u: Feministisch dorp met tenten: ateliers, expo’s, performances
17u: Toespraak bij de start van de mars
17u30: start mars
18u30: terug aan station voor animatie

Andere activiteiten op vrouwendag

Meer info over vrouwendag en een overzicht van alle activiteiten vind je op de website van RoSa : 03.03 | Internationale Vrouwendag 2022 | RoSa vzw

2021: VROUWENSTAKING OP 8 MAART

Samen met de andere Ladies in Red staakt zij-kant op internationale vrouwendag. Via een automatische out-of-office en een Facebook-profielkader laten we iedereen op 8 maart weten dat wij niet aan het werk zijn, gezien we de rest van het jaar al dubbele shifts draaien en toch tegen een loonkloof v/m van 23% aankijken.

Naast deze virtuele staking scharen we ons ook achter de fysieke vrouwenstaking van het Collecti.e.f 8 maars. Zij roepen alle vrouwen in België op om gedurende 24 uur het werk neer te leggen op 8 maart 2021. Met deze derde editie van de nationale vrouwenstaking willen ze al het werk dat vrouwen dagelijks doen zichtbaar maken.

De coronacrisis heeft immers meer dan ooit duidelijk maken dat vrouwen onzichtbaar zijn voor de economie: ze zijn oververtegenwoordigd in de essentiële beroepen, vaak in moeilijke werkomstandigheden en aan lage lonen. Zo verdienen zorgkundigen gemiddeld 2.549 euro bruto per maand, ofwel een bedrag dat bijna 30% onder het loon van de gemiddelde Belg ligt. Verpleegkundigen hebben een lager loon dan de gemiddelde werknemer met een bachelor-diploma. Helemaal onderaan de loonladder bungelen de verzorgers in kinderdagverblijven. Deze vrouwen (98%) oefenen nochtans – ook buiten coronatijden – mogelijk de meest essentiële job uit.

Daarnaast staan vrouwen nog meer dan vroeger in voor de zorg en opvang van kinderen en het toegenomen huishoudelijk werk. De zorgtaken waren reeds voor de coronacrisis ongelijk verdeeld, maar de pandemie lijkt ons terug te sturen naar de jaren ’50, met grote gevolgen voor de loonkloof v/m. Zo maakten tijdens de eerste lockdown bijna uitsluitend vrouwen gebruik van het corona-ouderschapsverlof. Dit heeft volgens socioloog Ignace Glorieux (VUB) te maken met het feit dat dit verlof geen recht was maar een gunst die moest toegestaan worden door de werkgever, en dat dan de genderstereotypen spelen: mannen zetten de beroepsrol voorop, vrouwen de zorgrol.

Tot slot pieken ook de cijfers over intrafamiliaal geweld – waarvan vrouwen nog steeds het grootste slachtoffer zijn – sinds we zo veel tijd thuis doorbrengen. Huiselijk geweld wordt dan ook de schaduwpandemie genoemd. Tijdens de eerste lockdown steeg het aantal meldingen van partnergeweld bij hulplijn 1712 met 70%. En dan hebben het nog niet over de wereldwijde impact van de crisis, met een toename van kindhuwelijken, tienerzwangerschappen, cybergeweld, genitale verminking of de bemoeilijkte toegang tot anticonceptie en abortus.

De Ladies in Red roepen daarom op om alle werk, betaald en onbetaald, neer te leggen op internationale vrouwendag. Voor deze derde vrouwenstaking werden door ABVV actie-aanzeggingen en een stakingsaanzegging ingediend, waardoor werknemers en werkneemsters gedekt zijn als ze het werk neerleggen.

De Ladies in Red verzamelen eveneens op 8 maart om 17u30 op het Brusselse Muntplein voor de coronaveilige editie van de Wereldvrouwenmars.

Opinie Weekend Knack: Maak van 8 maart een officiële feestdag

‘Brood en rozen’, dat is wat de duizenden stakende textielarbeidsters in New York scanderen op 8 maart 1908. Ze eisen betere werkomstandigheden, een 8-uren werkdag, kiesrecht voor vrouwen en de afschaffing van kinderarbeid. Enkele jaren later zal die datum wereldwijd erkend worden als internationale vrouwendag. In verschillende landen, waaronder Rusland, is deze dag intussen een echte feestdag. Zo keurde recent ook de deelstaat Berlijn in 2019 een wetsvoorstel goed dat van 8 maart een officiële feestdag maakt. Het eerste wetsvoorstel in België hierover werd al in 2003 ingediend, maar raakte nooit goedgekeurd.

Brood op de plank en rozen om het leven aangenamer te maken, is dat niet wat we ook vandaag nog willen? Welvaart, gendergelijkheid en meer bruto nationaal geluk binnen ieders handbereik: als feministe bepleit ik het elke dag. Toch vind ik internationale vrouwendag nog altijd hét moment om wereldwijd de ongelijke verdeling van macht, geld en goed tussen vrouwen en mannen aan te klagen en in the picture te zetten.

Want wie denkt dat vrouwendag niet meer nodig is, surft best eens naar de statistieken van onze overheden. Die tonen glashelder aan dat het met die gelijkheid nog lang geen ‘brood en rozen’ is, integendeel: de COVID-crisis slingert ons terug in de tijd.

Neem nu de loonkloof. Dit jaar organiseert zij-kant op 25 maart Equal Pay Day, de dag voor gelijk loon. Vrouwen moeten tot die dag werken om te verdienen wat mannen vorig jaar al verdienden. Elk jaar schuiven we met mondjesmaat op naar 1 januari, telkens wanneer de loonkloof verkleint. Aan dit tempo zullen we nog tot het jaar 2067 actie moeten voeren vooraleer vrouwen en mannen gelijk betaald worden. Het doet mij denken aan die oudere actievoerster met het bordje “I can’t believe I still have to protest this fucking shit.

Erger nog, ik vrees dat de pandemie van vandaag de loonkloof kan vergroten. Vrouwen onderbreken vandaag meer dan mannen hun loopbaan om de kinderen op te vangen: 69% van de mensen die corona-ouderschapsverlof opnamen waren vrouwen. Dat verlof was geen recht maar een gunst van de werkgever en hop, daar kwamen de genderstereotypen weer opspelen: vaders bleven aan het (tele)werk, moeders gingen meer zorgen, met de laptop aan de keukentafel.

Om nog maar te zwijgen over al die vrouwen die niet kunnen telewerken. Ze zijn immers massaal in de meerderheid in de essentiële jobs. Ontluisterend zijn de gemiddelde lonen die bij deze beroepen horen. Zo verdienen zorgkundigen (98% van hen zijn vrouw) gemiddeld 2.549 euro bruto per maand, ofwel een bedrag dat bijna 30% onder het loon van de gemiddelde Belg ligt. Verpleegkundigen (92% V) hebben een lager loon dan de gemiddelde werknemer met een bachelor-diploma. Arbeiders in de voedingsnijverheid verdienen ongeveer 20% minder dan de gemiddelde Belg, terwijl kassiers en ander winkelpersoneel gemiddeld 2.500 euro bruto per maand krijgen. Hiermee behoort het winkelpersoneel (69% V) tot de minst betaalde beroepen in België. Helemaal onderaan de loonladder bungelen de verzorgers in kinderdagverblijven (98% V). Zij verdienen 2.317 euro bruto per maand, op voorwaarde dat ze voltijds werken, wat vaak niet zo is.

Naast de loonkloof is er ook nog die andere pandemie: intrafamiliaal geweld. Wereldwijd wordt één op de drie vrouwen in haar leven geconfronteerd met partnergeweld. Jaarlijks worden nog altijd drie miljoen meisjes slachtoffer van genitale verminking. In België steeg tijdens de eerste lockdown het aantal meldingen van partnergeweld bij hulplijn 1712 met 70%. En dan heb ik het nog niet over de wereldwijde impact van de Coronacrisis, met meer kindhuwelijken, tienerzwangerschappen, cybergeweld, genitale verminking of de moeilijker toegang tot anticonceptie en abortus (Polen, shame on you).

Het centrale thema van de internationale vrouwendag is dit jaar #ChooseToChallenge. Laten we onze wereld uitdagen, laten we alert zijn. Individueel zijn we, ieder van ons, verantwoordelijk voor onze gedachten en daden, elke dag opnieuw. Laten we de uitdaging aangaan om genderongelijkheid elke dag te bestrijden. Van uitdaging komt verandering, en die hebben we recent nog gezien bij de inauguratie van Joe Biden, waar de 23-jarige Amanda Gorman de show stal. Ze kondigde en passant aan dat ze in de toekomst zal meedingen voor het hoogste Amerikaanse ambt. Dat is wat ook Kamala Harris haar toont: vrouwen kunnen aan de top geraken. En dat is heel normaal.

Maar laat ik eindigen met een positieve noot: internationale vrouwendag moet ook een feest zijn, het feest van alles wat we al bereikt hebben voor meer gelijkheid. Nog beter: laten we er maar meteen een officiële feestdag van maken. Daar worden we allemaal beter van, vrouwen én mannen.

Vera Claes, nationaal secretaris zij-kant, de progressieve vrouwenbeweging

Lees het artikel in Weekend Knack.

Opinie Het Belang Van Limburg: Santé, op vrouwendag!

8 maart is elk jaar een bijzondere dag voor mij. De laatste jaren leg ik dan samen met collega’s en vriendinnen het werk neer, voer ik actie en trakteer ik nadien een pintje op café. Laat de mannen het werk vandaag maar doen. Ik staak op deze internationale vrouwendag uit solidariteit met alle vrouwen die wereldwijd slachtoffer zijn van discriminatie, geweld, seksisme en onderdrukking.

Helaas geen cafébezoek dit jaar. Corona gooit roet in het eten. Niettemin zal ik samen met vele anderen staken en actievoeren op vrouwendag. Daarmee treed ik in de voetsporen van de duizenden stakende textielarbeidsters die op 8 maart 1908 in New York het werk neerlegden. Ze eisten ‘Brood en rozen’. Met die symbolische slogan kwamen ze op voor betere werkomstandigheden, een 8-uren werkdag, kiesrecht voor vrouwen en de afschaffing van de kinderarbeid.

Brood op de plank en rozen om het leven aangenamer te maken, dat is ook wat we vandaag nog eisen. Welvaart en welzijn, gelijkheid en geluk evenwaardig verdeeld tussen vrouwen en mannen: als feministe bepleit ik het elke dag.

Internationale vrouwendag is hét moment om wereldwijd de ongelijke verdeling van macht, geld en goed aan te klagen. Dat gelijkheid een broos beeld is, bewijst ook de huidige COVID-crisis. De klassieke rollenpatronen hebben vele vrouwen terug naar de haard gedreven. De cijfers bewijzen het: 69% van het corona-ouderschapsverlof is opgenomen door vrouwen. Corona slingert ons terug in de tijd. Veel vrouwen hebben er een tweede dagtaak bij. Naast het telewerken is er de zorg voor de kinderen en de huishoudelijke taken. Thuiswerk gebeurt aan de keukentafel.

Telewerken is één zaak, maar velen kunnen niet thuiswerken. Zij zijn oververtegenwoordigd in de zorgberoepen die we vandaag meer dan ooit essentieel noemen, maar die ironisch genoeg tot de laagst betaalde jobs behoren. Ook de Limburgse vrouwen in de zorgsector leverden nochtans bovenmenselijke inspanningen toen onze regio in het voorjaar van 2020 plots het epicentrum van de uitbraak bleek te zijn.

Voor deze inspanningen worden de zorgverleners vooralsnog niet beloond. Zelfs het applaus is weggestorven. Hun lonen zijn niet in verhouding tot de essentiële waarde van hun jobs. Zo verdienen zorgkundigen gemiddeld 2.549 euro bruto per maand, ofwel een bedrag dat bijna 30% onder het loon van de gemiddelde Belg ligt. Verpleegkundigen hebben een lager loon dan de gemiddelde werknemer met een bachelor-diploma. Maar liefst 92% van de verpleegkundigen en 91% van de verzorgenden in ziekenhuizen en verpleeginstellingen zijn vrouwen. Helemaal onderaan de loonladder bungelen de verzorgers in kinderdagverblijven. Maar liefst 98% van hen zijn vrouwen. Zij oefenen – ook buiten coronatijden – mogelijk de meest essentiële jobs uit: zij zorgen voor onze kinderen, voor onze toekomst.

Met de nationale vrouwenstaking van vandaag wil ik samen met mijn vrouwenbeweging zij-kant en vele duizenden vrouwen tonen dat er nog veel werk aan de winkel is. Werk dat vaak onzichtbaar is en ongelijk betaald wordt. Als organisator van de jaarlijkse Equal Pay Day weet ik maar al te goed hoe hardnekkig de loonkloof blijft. Ze bedraagt maar liefst 23% op jaarbasis. Een kijk op de regionale loonkloofcijfers toont dat de provincie Limburg, samen met West-Vlaanderen en Luxemburg, mee de grootste loonkloof van België heeft. Dit heeft te maken met de ongelijke regionale spreiding van beter en slechter betaalde jobs. Het aandeel vrouwen is merkelijk hoger in die laatste groep.

Zonder ons, vrouwen, stopt de wereld met draaien. Laat ons dat op 8 maart nog eens duidelijk maken en tonen dat de wereld even stilstaat wanneer vrouwen het werk neerleggen.

Staak met ons mee. Laat mannen al het werk die dag doen. Wij vrouwen voeren actie.

En dat pintje hebben we later nog tegoed, wanneer de terrasjes terug open kunnen. Santé!

Meer informatie: www.internationalevrouwendag.be

Vera Claes, nationaal secretaris zij-kant, de progressieve vrouwenbeweging

Lees het artikel in Het Belang van Limburg.

2020: NATIONALE BETOGING OP 8 MAART

Op 8 maart, internationale dag van de rechten van de vrouw, sluit zij-kant zich samen met de andere Ladies in Red aan bij de nationale vrouwenbetoging in Brussel. Je herkent ons aan onze rode baretten!

Programma:

Zondag 8 maart 2020, Europakruispunt (voor het station Brussel-Centraal)
13 uur: flashmob op basis van de Chileense protestdans ‘Un violador en tu camino‘ die wereldwijd werd overgenomen
14 uur: mars, samen met Collecti.e.f 8 maars
Hele dag: feministisch dorp, live radiostudio…

Download de flyer hier.

Bekijk het Facebook-event hier.

Andere marsen zijn er ook in Antwerpen – Gent – Leuven

2019: NATIONALE VROUWENSTAKING OP 8 MAART

ALS VROUWEN STOPPEN, STOPT DE WERELD (1)

Op 8 maart, Internationale dag van de rechten van de vrouw, zal voor het eerst een echte Belgische vrouwenstaking plaatsvinden. Het doel: aantonen dat het (onbetaald) werk van vrouwen van levensbelang is en dat dit een gelijke verloning verdient. Als vrouwen stoppen, stopt de wereld met draaien. zij-kant voert mee actie en roept alle vrouwen op om mee te staken.

Internationale vrouwendag

Op 8 maart is het Internationale vrouwendag. De dag waarop vrouwenrechten wereldwijd extra aandacht krijgen. Op 8 maart 1908 vond in New York de eerste vrouwenstaking plaats. Vrouwen protesteerden tegen hun slechte arbeidsomstandigheden met de poëtische woorden: ‘’Wij willen brood en rozen’’.

Het deelstaatparlement van Berlijn heeft vorige week de Internationale vrouwendag op 8 maart goedgekeurd als een officiële feestdag. Zowel vrouwen als mannen die in de Duitse hoofdstad wonen, moeten dan niet gaan werken.

In ons land diende sp.a in 2010 een wetsvoorstel in om 8 maart ook tot een officiële feestdag te verklaren. Intussen is er nog steeds geen beslissing genomen over de zaak. zij-kant vraagt al jaren de erkenning van 8 maart als officiële feestdag. Op deze dag kunnen vrouwen én mannen actie ondernemen, een platform creëren en opkomen voor gelijke rechten en gelijke kansen voor alle vrouwen.

Waarom staken?

Vorig jaar legden honderdduizenden Spaanse vrouwen het werk neer uit protest tegen verschillende vrouwonvriendelijke maatregelen die de regering daar doorvoerde. Met succes- het hele land lag plat. Dit jaar willen wij in België hetzelfde doen.

Vrouwen zijn ondervertegenwoordigd in vele segmenten van de samenleving. Kijk maar naar de regering – deze bestaat nog steeds uit veel meer mannen dan vrouwen. Ook in de sport verdienen vrouwen een pak minder dan hun mannelijke collega’s. In België kan geen enkele voetbalster leven van haar sport. De loonkloof tussen vrouwen en mannen bedraagt vandaag de dag nog steeds 20 procent. Wanneer vrouwen met pensioen gaan, vergroot deze kloof naar 31 procent. Wereldwijd wordt 30 procent van de vrouwen ooit slachtoffer van partnergeweld. Staken voor gelijke rechten is vandaag de dag dus meer dan nodig.

Hoe kan je deelnemen?

Op 8 maart kan iedereen een manier vinden om te staken en te laten zien dat als vrouwen stoppen, de wereld stopt met draaien. Er staan verschillende betogingen op de agenda in Brussel en andere Belgische steden (meer info vind je hier).

Wie niet staakt, kan ook op een andere manier actie ondernemen. Zo kan je bijvoorbeeld een out-of-office instellen waarin je het bestaan van de loonkloof uitlegt of het huishoudelijk werk voor een dag neerleggen en de mannen de klus laten klaren.

Bij zij-kant stellen we onderstaande out of office in:

Bedankt voor uw e-mail. Vandaag is het internationale vrouwendag en kan ik je mail niet beantwoorden. Ik staak voor 20 procent. Waarom? De loonkloof bedraagt voor het vijfde jaar op rij 20 procent. Het laatste anderhalf uur van iedere dag werk ik dus gratis en voor niets. Als je vraag dringend is, kan je terecht bij John, Thijs of Inti. Zij worden wel de hele dag betaald.

Postkaarten

zij-kant wil op Internationale Vrouwendag duidelijk maken dat wanneer vrouwen stoppen, de wereld stopt met draaien. Dit doen we door postkaarten uit te delen aan het station van Antwerpen Berchem met daarop de zin ‘Als vrouwen stoppen, stopt de wereld met draaien’. Achteraan op de kaart staan de woorden ‘Zonder vrouwen…’. Pendelaars wordt gevraagd deze zin aan te vullen en de kaart op te sturen of af te geven aan hun favoriete vrouw.

Zie hier de voorkant en de achterkant van onze postkaart.

Download hier de facebookbanner en het social media beeld van ‘Als vrouwen stoppen, stopt de wereld met draaien’.

Download hier onze persuitnodiging.

Ladies in Red

De Ladies in Red (zij-kant, FOS, VIVA SVV en ABVV) staken samen op 8 maart. Om dat aan alle voorbijgangers te tonen, hebben we een grote banner opgehangen met de woorden ‘Ladies in Red on strike’ aan het gebouw van de Algemene Centrale In Brussel (op de hoek van de Stevensstraat en de Hoogstraat).

Ziehier het statement van de Ladies in Red.

Download hier de facebookbanner en het social media beeld van de Ladies in Red on strike.

OFFICIËLE FEESTDAG

zij-kant wil van 8 maart een officiële feestdag maken! In 2010 dienden zij-kant-ambassadrices Maya Detiège en Meryame Kitir hiervoor een wetsvoorstel in. Lees het voorstel hier.

ONTSTAANSGESCHIEDENIS

1907 – Stuttgart: Eerste Internationale Socialistische Vrouwenconferentie
1908 – New York: Op 8 maart demonstreren duizenden textielarbeidsters voor betere werkomstandigheden, een 8-urige werkdag , vrouwenkiesrecht en de afschaffing van kinderarbeid.
1910 – Kopenhagen: Tweede Internationale Socialistische Vrouwenconferentie. Er wordt beslist om ieder jaar een vrouwendag te organiseren, maar er is nog geen vaste dag voorzien.
1911 – internationaal: Voor het eerst wordt de internationale vrouwendag in verschillende landen gevierd: in Duitsland onder impuls van Clara Zetkin, en ook in Oostenrijk, Denemarken, Zwitserland en de VS.
1912 – Nederland: Eerste internationale vrouwendag wordt gevierd op 12 mei.
1914: Duizenden demonstreren tegen de dreigende oorlog in Duitsland en tegen de arrestatie van Rosa Luxemburg.
1917 – Sint-Petersburg: Textielarbeidsters staken – voor het eerst op 8 maart – onder leiding van Alexandra Kollontai tegen slechte werkomstandigheden. Steeds meer vrouwen demonstreren en staken tegen de oorlog en het voedseltekort, tot er een algemene werkstaking is.
1921: Ter herinnering aan de gebeurtenissen in Sint-Petersburg kiest het Internationale Vrouwensecretariaat va de derde Communistische Internationale een vaste datum voor internationale vrouwendag: 8 maart.
1922: Internationale vrouwendag wordt vanaf dit jaar op een vaste datum, namelijk 8 maart, gevierd. Aanvankelijk gebeurt dit alleen door socialistische en communistische vrouwen.
1978: De Verenigde Naties erkennen 8 maart als internationale vrouwendag.

Waarom 8 maart?

In 1911 werd de vrouwendag internationaal voor het eerst gevierd. Aanvankelijk viel deze dag op verschillende data, maar in 1922 werd 8 maart gekozen als vaste datum. Er bestaan verschillende mogelijke verklaringen hiervoor.

Een gangbare westerse lezing is dat 8 maart terug te voeren is tot de stakingen van textielarbeidsters in New York op 8 maart 1908. Zij gingen de straat op om te demonstreren tegen onder meer de lange werktijden, de lage lonen en de slechte werkomstandigheden. Maar het is mogelijk dat deze verklaring voor de keuze van 8 maart pas in de jaren vijftig van de twintigste eeuw is ontstaan. In volle Koude Oorlog kon toch moeilijk de eer aan een communistisch land gegeven worden? 8 maart zou namelijk ook kunnen verwijzen naar de grote vrouwenstaking en demonstratie op 8 maart 1917 in Sint-Petersburg.

De lange weg naar Internationale Vrouwendag…

De Eerste Internationale Socialistische Vrouwenconferentie (1907)

Bij de ‘Tweede Internationale’ (een internationale organisatie van socialistische arbeiders met als doel internationale solidariteit) in 1889 in Parijs was Clara Zetkin (1857-1933) aanwezig als vertegenwoordigster van de Duitse socialistische partij. Zij wees er voortdurend op dat socialisme zonder vrouwen niet zou kunnen bestaan en dat mannen samen met vrouwen voor vrouwenrechten moesten strijden. Ook in eigen land streed zij voor vrouwenrechten als onderdeel van de klassenstrijd. Omdat zij geen gehoor vond, nam zij het initiatief tot een socialistische vrouwenbeweging. Vele jaren was ze redactrice van het Duitse socialistische vrouwenblad ‘Die Gleichheit’. Ze vond dat vrouwen ook internationaal gezien meer invloed moesten kunnen uitoefenen op de socialistische partijen. Door haar toedoen kwamen in 1906 in Mannheim socialistische vrouwen uit een groot aantal Europese landen bij elkaar om een internationale bijeenkomst voor te bereiden.

Zo werd in 1907 in Stuttgart de eerste internationale vrouwenconferentie gehouden, een dag voor de Tweede Internationale. Op deze eerste conferentie werd een resolutie aangenomen om de volgende dag bij de Tweede Internationale een motie in te dienen waarin de aangesloten partijen zich verplichtten zowel voor mannenkiesrecht als voor vrouwenkiesrecht te strijden. Deze motie werd aangenomen.

De Tweede Internationale Socialistische Vrouwenconferentie (1910)

In 1910 werd in Kopenhagen de tweede vrouwenconferentie gehouden. Omdat de socialistische partijen zich in de praktijk niet erg bleken in te zetten voor het vrouwenkiesrecht, werd gezocht naar een middel om meer vrouwen bij de strijd te betrekken. Op voorstel van Clara Zetkin werd afgesproken om ieder jaar een internationale vrouwendag te houden met de bijhorende propaganda, demonstraties en vergaderingen. Op die dag zou onder andere voor het algemeen vrouwenkiesrecht gepleit worden. Het Internationale Vrouwensecretariaat zou de gekozen dag -aanvankelijk was er nog geen vaste datum – bekend maken aan de partijbesturen, die op hun beurt dan de vrouwendag zouden uitroepen. En zo gebeurde.

Ten tijde van de 1ste wereldoorlog

In 1911 werd in een aantal landen de eerste internationale vrouwendag gevierd. Door het uitbreken van de 1ste Wereldoorlog in 1914 viel de Tweede Internationale uiteen, maar de internationale vrouwenorganisatie bleef bestaan. Er vond in 1915 in Zwitserland zelfs een conferentie plaats van vrouwen uit de oorlogvoerende landen over het beëindigen van de oorlog. Ook ging de jaarlijkse vrouwendag door, die voornamelijk in het teken van de strijd voor de vrede stond.

Clara Zetkin vormde in 1916 samen met Rosa Luxemburg en Karl Liebknecht de revolutionaire ‘Spartakusbund’, die na de revolutie in Rusland in 1917 overging in de Duitse communistische partij. Zij bleef de leiding houden van het Internationale Vrouwensecretariaat, dat zo onderdeel werd van de in 1919 opgerichte Derde Communistische Internationale.

Een vaste datum voor Internationale Vrouwendag

In 1921 stelde het Internationale Vrouwensecretariaat voor om een vaste datum te kiezen voor de vrouwendag. De keuze viel op 8 maart omwille van de stakingen en demonstraties van vrouwen in Sint-Petersburg die uiteindelijk zouden uitmonden in een algemene werkstaking. Naast internationale vrouwendag werd 8 maart hierdoor ook een officiële communistische feestdag, waarop de algemene werkstaking als eerste begin van de revolutie herdacht werd. De scheuring door de Russische Revolutie van 1917 tussen communisten en socialisten had tot gevolg dat in de Verenigde Staten en in West-Europa 8 maart lange tijd voornamelijk in communistische kring werd gevierd.

Na de Russische revolutie was de internationale band en in het bijzonder de band met Clara Zetkin en de sociaal-democratische vrouwen verbroken. Toch organiseerden zij van 1920 tot 1924 een – nationale – vrouwendag. Daarna werd er weer een internationale vrouwendag gevierd, omdat ook de sociaal-democraten een internationale organisatie hadden opgezet, waarbij de vrouwen aangesloten waren. In het interbellum bleven de sociaal-democratische vrouwen Internationale Vrouwendag op een wisselende datum vieren.

Internationale Vrouwendag na de 2de Wereldoorlog

Na de Tweede Wereldoorlog bleven alleen nog de communistische vrouwen op 8 maart internationale vrouwendag vieren. Het was pas dankzij de ‘tweede feministische golf’ in de Verenigde Staten en West-Europa dat de traditie van de viering op 8 maart van internationale vrouwendag weer in ere werd hersteld, dit keer verwijzend naar de staking in 1908 in New York op 8 maart.

Sinds 1975, het Internationale Jaar van de vrouw, wordt op 8 maart Internationale Vrouwendag weer wijd verspreid over de hele wereld gevierd en in 1978 werd 8 maart door de Verenigde Naties officieel erkend als Internationale Vrouwendag.

In België wordt er, in tegenstelling tot de Vlaamse Vrouwendag op 11 november, niet in een bepaalde stad gevierd. De initiatieven zijn divers en vaak provinciaal of lokaal. Op 25 november 2010 hebben de sp.a-volksvertegenwoordigers Maya Detiège en Meryame Kitir een wetsvoorstel ingediend om van 8 maart een officiële feestdag te maken.

Meer lezen over de geschiedenis van 8 maart?

RoSa, het kenniscentrum voor gender en en feminisme, geeft een overzicht.
de officiële website van International Women’s Day